Ένας κλασσικός Άγγλος στα χρόνια της παγκοσμιοποίησης
Κλασσικός …Άγγλος τεχνικός σε μία εποχή που η παγκοσμιοποίηση σαρώνει σταθερά και το ποδοσφαιρικό Νησί μπορεί να χαρακτηριστεί ο Σαμ Αλαρντάις που από το μεσημέρι της Δευτέρας αποτελεί εντελώς απροσδόκητο παρελθόν για τον πάγκο της Μπλάκμπερν.
Ίσως η ετυμηγορία – απορία του ηγέτη της Ένωσης των Άγγλων τεχνικών Ρίτσαρντ Μπίβαν μετά την αιφνίδια αυτή εξέλιξη συνοψίζει καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη «ανάλυση» το στάτους του 56χρονου «Big Sam” όπως τον αποκαλούν στην πατρίδα του.
«Είναι ειρωνεία τη μία στιγμή ο Σαμ να προτείνεται ως ο επόμενος τεχνικός της εθνικής Αγγλίας και την επόμενη να βρίσκεται άνεργος» τόνισε χαρακτηριστικά. Αξίζει όμως παρόλα αυτά να εξετάσουμε την ποδοσφαιρική διαδρομή του, σύμφωνα μεγάλο μέρος, αν όχι την πλειοψηφία, των συμπατριωτών σημαντικού αυτού προπονητή.
Ξεκίνημα από τη Μπόλτον
Γεννημένος στις 19 Οκτωβρίου του 1954 στην Πόλη Ντάντλει πήγε στην Μπόλτον Γουόντερες στα 17 του χρόνια και έκανε το ντεμπούτο με τη φανέλα της δύο χρόνια αργότερα ως σέντερ –μπακ. Κορυφαία στιγμή ασφαλώς η πορεία θριάμβου στην τότε 2η κατηγορία και η άνοδος με τους «Τρότερς» στην κορυφαία του αγγλικού πρωταθλήματος τη σεζόν 1977-78. Μεταπήδησε στη Σάντερλαντ ενώ επόμενοι σταθμοί στην καριέρα του ήταν οι Μίλγουολ, Κόβεντρι, Χάντερσφιλντ, Μπόλτον και τέλος η Πρέστον (της οποίας ήταν κάπτεν την σεζόν 1986-87 όταν και εξασφάλισε την άνοδο από την 4η κατηγορία).
Προηγούμενα ( 1983) ξενιτεύτηκε στις ΗΠΑ και φόρεσε τη φανέλα των Τάμπα Μπέι Ρόουντις όπου πήρε τα πρώτα του μαθήματα προπονητικής.
Το 1989 μεταπήδησε στην Μπρόμγουϊτς ως παίκτης –κόουτς συνεργάτης του Μπράιαν Τόλμποτ αλλά το δίδυμο απολύθηκε δύο χρόνια αργότερα καθώς η ομάδα του Μπέρμιγχαμ κατρακύλησε στην 3η κατηγορία για πρώτη φορά στην Ιστορία. Ο ίδιος πρόλαβε να κάνει μόλις μία παρουσία ως ποδοσφαιριστής και αυτή ως αλλαγή.
Μετανάστης την Ιρλανδία
Επέλεξε κατόπιν να εγκαταλείψει για μία ακόμα φορά την πατρίδα του αλλά τότε δεν πήγε πολύ μακριά. Προορισμός του ήταν η Ιρλανδία και η Λίμερικ στην οποία είχε τον ρόλο του παίκτη –μάνατζερ και αφού έκανε ντεμπούτο στο πρωτάθλημα του έτερου μεγάλου νησιού της Βόρειας Ευρώπης, τα πήγε περίφημα καθώς οδήγησε την ομάδα στην άνοδο με μεγάλη άνεση στην 1η κατηγορία την περίοδο 1991-92 βοηθώντας και μέσα στο γήπεδο την ομάδα του στην επιτυχία αυτή.
Επαναπατρίστηκε γρήγορα και ανέλαβε αρχικά τη θέση του παίκτη –κόουτς στην Πρέστον στο ξεκίνημα της σεζόν 1992-93 πριν προβιβαστεί λίγο αργότερα και στα καθήκοντα προσωρινού τεχνικού. Όμως αν και η ομάδα του τα πήγε πολύ καλά υπό τις οδηγίες του η διοίκηση έκρινε ότι δεν είχε την απαιτούμενη εμπειρία και προχώρησε στην πρόσληψη του Τζον Μπέκ που με τη σειρά του επέλεξε ως συνεργάτη του τον Γκάρι Πίτερς. Επέστρεψε στα προηγούμενα καθήκοντα του και εργάστηκε άλλους 18 μήνες στο σωματείο πριν το καλοκαίρι του 1994 του κάνει πρόταση η γειτονική Μπλάκπουλ να αναλάβει την τεχνική ηγεσία της ομάδας.
Η θητεία του στο «Μπλούμφιλντ Ρόουντ» ήταν εξαιρετικά επιτυχημένη και ήταν τη σεζόν 1995-96 ο αρχιτέκτονας της καλύτερης πορείας της Μπλάκπουλ επί μακρό χρονικό διάστημα. Παρόλα αυτά όμως απολύθηκε από τον πρόεδρο Όουεν Όιστον (και μάλιστα από το κελί της φυλακής όπου βρισκόταν ο τελευταίος) τον Μάιο 1996 επειδή απέτυχε να την οδηγήσει στην 1η κατηγορία. Τερμάτισε στην 3η θέση , έχασε το απευθείας εισιτήριο την τελευταία αγωνιστική και ακολούθως αν και νίκησε 2-0 στο πρώτο ματς εκτός έδρας αποκλείστηκε στα πλέι-οφ από την Μπράντφορντ αφού γνώρισε την ήττα 3-0 εντός στο δεύτερο.
Μάλιστα στην Football League, ο Αλαρντάις εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να έχει το μεγαλύτερο ποσοστό νικών (44.57%) από οποιονδήποτε τεχνικό της Μπλάκπουλ. Πέντε χρόνια αργότερα εξακολουθούσε να υποστηρίζει πως δεν γνώριζε την αιτία της απόλυσης του.
Αφού υο 1996 διατέλεσε διευθυντής των ακαδημιών της Σάντερλαντ , το Γενάρη του 1997, προσελήφθη στην τότε ουραγό της 2ης κατηγορίας Νοτς Κάουντι. Έφθασε μεν αργά για να την σώσει από τον υποβιβασμό αλλά την αμέσως επόμενη σεζόν την οδήγησε στην κατάκτηση του τίτλου στην 3η κατηγορία. Τη σεζόν 1997-98 οι «καρακάξες» του σάρωσαν πολλά ρεκόρ τόσο του σωματείου όσο και εθνικά και κατέκτησαν τον τίτλο με διαφορά 19 βαθμών. Η πρώτη μεταπολεμικά ομάδα που εξασφάλισε την άνοδο ήδη από τα μέσα του Μάρτη.
Μέρες επιτυχιών στην πρώτη του αγαπημένη
Όμως η Κάουντι υποβιβάστηκε στο τέλος της σεζόν 1998-99 και ο Αλαρντάις παρέμεινε στο «Μίντοου Λέιν» ως τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς όταν και ανέλαβε καθήκοντα στην Μπόλτον που βρισκόταν τότε στην 9η θέση. Την οδήγησε στα πλέι-οφ το 1999-2000 όπου ηττήθηκε από την Ίπσουιτς ενώ παράλληλα είχε εξαιρετική πορεία στο Λιγκ Καπ και το Κύπελλο Αγγλίας φθάνοντας σ’ αμφότερες τις διοργανώσεις στα ημιτελικά.
Την επόμενη σεζόν όμως η ομάδα με νίκη 3-0 στον τελικό των πλέι-οφ εξασφάλισε την επιστροφή στην Πρέμιερ Λιγκ έπειτα από τριετή απουσία. Ο ίδιος υποστήριξε τότε ότι σκοπεύει να εγκαταλείψει το ποδόσφαιρο στα 56 του χρόνια όταν και θα τελείωνε το 10ετές του συμβόλαιο με το σωματείο. Στα σαλόνια της Πρέμιερ Λιγκ η ομάδα του τα πήγε πολύ καλά και μάλιστα ήταν στην κορυφή με 10 βαθμούς τις πρώτες τέσσερις αγωνιστικές αλλά η συνέχεια ήταν ανάλογη με τις… μικρές δυνατότητες της και απλά εξασφάλισε τη σωτηρία την προτελευταία αγωνιστική. Και το 2002-03 ο υποβιβασμός αποφεύχθηκε με μόλις δύο βαθμούς διαφορά από την αμέσως επόμενη ομάδα. Το 2003-04 η Μπόλτον σκαρφάλωσε στην 8η θέση και έφθασε στον τελικό του Κάρλινγκ Καπ όπου ηττήθηκε 2-1 από την Μίντλεσμπρο. Η πολύ φιλική προσωπικότητα του αποτέλεσε πόλο έλξης για μεγάλα αστέρια που βρίσκονταν προς το τέλος της καριέρας τους (ανάμεσα τους οι Τζέι Τζέι Οκότσα, Φερνάντο Ιέρο, Γιούρι Ντζοργκάε και Ελ Χατζί Ντιούφ). Η πρόοδος συνεχίστηκε με την ομάδα το 2004-05 να τερματίζει στην 6η θέση και να εξασφαλίζει το εισιτήριο για το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ για πρώτη φορά στην ιστορία του σωματείου. Μάλιστα συγκέντρωσε τότε τους ίδιους βαθμούς στο πρωτάθλημα με την τότε θριαμβεύτρια στο Τσάμπιονς Λιγκ Λίβερπουλ.
Θετική και η πορεία της ομάδας του τη σεζόν 2005-06 όταν τερμάτισε στην 8η θέση και την περίοδο εκείνη μετά την επιβεβαίωση ότι ο Σβεν Γκόραν Έρικσον θα εγκατέλειπε την θέση του τεχνικού της Αγγλίας το όνομα του συμπεριλήφθηκε μεταξύ των βασικών υποψηφίων διαδόχων του Σουηδού στον πάγκο των «λιονταριών» . Όμως ο εκλεκτός της ομοσπονδίας της χώρας ήταν ο Στιβ Μακλάρεν.
Στα τέλη του Απρίλη του 2007 ξεκίνησαν οι φήμες ότι στο τέλος της σεζόν (στην οποία η ομάδα του τερμάτισε στην 7η θέση) ο Αλαρντάις θα εγκατέλειπε την θέση του. Κάτι που ενώ αρχικά η διοίκηση του σωματείου διέψευσε το ανακοίνωσε ο ίδιος την επόμενη ημέρα. Λίγο αργότερα ανακοίνωσε ότι προχώρησε σ’ αυτή την επιλογή επειδή θέλησε να ξεκουραστεί και γιατί φιλοδοξεί να κατακτήσει τρόπαια. Δεκαεπτά ημέρες αργότερα στις 15 Μάη του 2007 ανακοινώθηκε η πρόσληψη του από τη Νιουκάστλ.
Η τραυματική εμπειρία στη Νιουκάστλ
Η θητεία του εκεί παρά τις πολύ αξιόλογες μεταγραφές που έκαναν οι «καρακάξες» το καλοκαίρι εκείνο ( Μάρκ Βίντουκα, Άλαν Σμίθ, Κλαούντιο Κασάπα, Τζόι Μπάρτον ορισμένοι εξ αυτών) ήταν τραυματική και έπειτα από τα κάκιστα αποτελέσματα την εορταστική περίοδο οδηγήθηκε σε διαζύγιο κοινή συναινέσει με το σωματείο της Βόρειας Αγγλία και άνοιξε έπειτα από μόλις 24 ματς την πόρτα της εξόδου από τον «Σεντ Τζέιμς Πάρκ».
Τα τέλη της ίδιας χρονιάς επέστρεψε στα βάσανα αυτή τη φορά στον πάγκο της Μπλάκμπερν με την οποία υπέγραψε τριετές συμβόλαιο. Το ξεκίνημα ήταν εξαιρετικό (εννιά ματς δίχως ήττα) και τερμάτισε τελικά στην 15η θέση.
Την περασμένη σεζόν βοήθησε τα «ρόδα» να φθάσουν στα ημιτελικά του Λιγκ Καπ όπου αποκλείστηκε από την Άστον Βίλα. Τερμάτισε στην 10η θέση δίχως να γνωρίσει ήττα από τους «τέσσερις μεγάλους» στο «Ίγουντ Παρκ». Έπειτα από την τραγική παρουσία της Αγγλίας στα τελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου το περασμένο καλοκαίρι στα γήπεδα της Νότιας Αφρικής και την κριτική που ασκήθηκε από τα ΜΜΕ στο Νησί προς τον Φάμπιο Καπέλο εξέφρασε την επιθυμία του να τον αντικαταστήσει στον πάγκο της. Την ίδια εποχή πήρε τον τίτλο ενός επίτιμου ντοκτορά από το Πανεπιστήμιο του Μπόλτον στο οποίο πλέον είναι Επιστημονικός Διδάκτωρ.
Εφέτος η ομάδα ξεκίνησε θετικά (18 βαθμοί στα πρώτα 14 ματς και 11η θέση ως τα μέσα του Νοέμβρη). Ακολούθησαν όμως άσχημα αποτελέσματα όπως το 4-2 από την Τότεναμ και πολύ περισσότερο βέβαια η συντριβή 7-1 από τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Και έτσι την περασμένη Δευτέρα με την ομάδα μετά την ήττα 2-1 εκτός έδρας από την Μπόλτον στο ντέρμπι του Λανκασάιρ η οποία έριξε την Μπλάκμπερν στην 13η θέση (πέντε βαθμούς πάνω από τη ζώνη του υποβιβασμού). Αξίζει να σημειωθεί όμως ότι αν οι Ρόβερς νικούσαν το Σάββατο στο «Ρίμποκ» θα σκαρφάλωναν στο 6ο σκαλί της βαθμολογίας. Παρόλα αυτά οι νέοι (εδώ και ένα μήνες) ιδιοκτήτες της Μπλάκμπερν ( η Venky's Group από την Ινδία) προχώρησαν στην απόφαση σοκ της απόλυσης του .
Οι καταγγελίες για μίζες
Τέλος θα πρέπει να αναφερθεί ότι ίσως το πλέον μελανό σημάδι της καριέρας του ήταν η εμπλοκή του σε σκάνδαλο με … μίζες. Η εκπομπή BBC Panoramaστις 19 Σεπτέμβρη 2006 αποκάλυψε ότι ο Αλαρντάις και ο γιός του Κρέγκ πήραν «δώρο» από ατζέντηδες για να αποκτήσει η ομάδα του κάποιους παίκτες. Στο ντομικαντέρ κρυφή κάμερα κατέγραψε τους ισχυρισμούς δύο ατζέντηδων ότι έδωσαν για το σκοπό αυτό χρήματα στον γιό του Άγγλου τεχνικού που ήταν ο τελικός αποδέκτης του παράνομου αυτού «εμβάσματος». Ο «Big Sam» το αρνήθηκε κατηγορηματικά τις κατηγορίες αλλά αργότερα άλλο τηλεοπτικό πρόγραμμα τον ήθελε να έχει ανάμειξη σε παράνομες δραστηριότητες στο μεταγραφικό παζάρι. Το αρνήθηκε για μία ακόμα φορά και απείλησε ότι θα υποβάλλει μήνυση κατά του παραγωγού του προγράμματος κάτι όμως που δεν πραγματοποίησε.
