Χρόνια πολλά σερ Άλεξ!
Τα 69α της γενέθλια γιορτάζει σήμερα η κορυφαία προσωπικότητα του βρετανικού ποδοσφαίρου, ο παγκόσμια πιο επιτυχημένος προπονητής όλων των εποχών και δημιουργός του πιο λαμπρού κομματιού της ιστορίας δύο σπουδαίων συλλόγων στο Νησί.
Μιλάμε φυσικά για τον ένα και μοναδικό σερ Άλεξ Φέργκιουσον, τον άνθρωπο που πρώτα έκανε πριν από περίπου τρεις δεκαετίες την Αμπερντίν όχι απλά «βασίλισσα» της Σκωτίας αλλά και αξιόλογη δύναμη στην Ευρώπη, και έπειτα κάτι παραπάνω από 10 χρόνια αργότερα μεταμόρφωσε την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ από κομπάρσο στην Αγγλία σε μόνιμη κάτοχο του θρόνου της αλλά και ένα από τα μεγάλα αφεντικά της «Γηραιάς Ηπείρου».
Το england365.gr με αφορμή τη συμπλήρωση σχεδόν επτά δεκαετιών από την γέννηση του (στις 31 Δεκέμβρη του 1941 στο Γκόβαν της Γλασκώβης) θα σας θυμίσει ορισμένα από τα σημαντικότερα σημεία της ζωής του προπονητή που έχει βάλει την σφραγίδα του όχι μόνον στο βρετανικό αλλά και το παγκόσμιο ποδόσφαιρο γενικότερα.
Γόνος εργατικής οικογένειας (ο πατέρας του Αλεξάντερ Μπίτον εργαζόταν στα ναυπηγεία στη γενέτειρα του, ενώ και ο ίδιος ο μετέπειτα σερ είχε ανάλογη θητεία στο Κλάιντ στα πρώτα χρόνια της ερασιτεχνικής ενασχόλησης του με το ποδόσφαιρο) ο Αλεξάντερ Φέργκιουσον έκανε στα 16 του χρόνια ως σέντερ φορ το ντεμπούτο του με τη φανέλα της Κουίνς Πάρκ. Παρά το γεγονός ότι σε 31 ματς πέτυχε 20 γκολ δεν είχε εξασφαλίσει θέση βασικού και μετακόμισε στην Σεν Τζόνστον το 1960. Επόμενος σταθμός και ο πρώτος της επαγγελματικής του σταδιοδρομίας ήταν τέσσερα χρόνια αργότερα η Ντανφέρμλιν.
Την περίοδο1965–66 σημείωσε 45 γκολ σε 51 ματς με τη φανέλα της και μαζί με τον Τζο ΜακΜπράιντ της Σέλτι ήταν κορυφαίος σκόρερ στο πρωτάθλημα της Σκωτίας με 31 τέρματα. Για το λόγο αυτό η αγαπημένη του ομάδα Ρέιντζερς, κατέρριψε το τότε ρεκόρ Σκωτίας σε μεταγραφή (ανάμεσα σε σωματεία της χώρας) πληρώνοντας 65 χιλιάδες στερλίνες για την απόκτηση του. Όμως η θητεία του στους «διαμαρτυρόμενους» έμελλε να αποδειχθεί πικρή καθώς κατηγορήθηκε, για το γκολ που δέχθηκαν στον τελικό κόντρα στην αιώνια αντίπαλο Σέλτικ και μετά από εκείνο τον …εφιάλτη υποχρεώθηκε να προπονείται με την παιδική ομάδα. Ήταν τέτοια η αναστάτωση του, που σύμφωνα με τον αδελφό του πέταξε στα σκουπίδια το μετάλλιο του ηττημένου το οποίο πήρε στον οδυνηρό για εκείνον και την ομάδα του τελικό. Υπήρξαν μάλιστα ισχυρισμοί ότι αιτία του παραγκωνισμού ήταν και ο γεγονός ότι η σύζυγος του Κάθι ήταν Καθολική στο θρήσκευμα αλλά ο ίδιος ο Φέργκιουσον ξεκαθαρίζει στην αυτοβιογραφία του ότι στη Ρέιντζερς το γνώριζαν αυτό και ότι αιτία του διαζυγίου του με τον γίγαντα της Γλασκώβης ήταν το λάθος του στον προαναφερθέντα αγώνα. Μεταπήδησε στην Φόλκιρκ όπου προβιβάστηκε σε παίκτη-κόουτς αλλά όταν ανέλαβε καθήκοντα προπονητή ο Τζον Πρέντις τον απάλλαξε από τις αρμοδιότητες του και ο Φέργκιουσον απάντησε ζητώντας μεταγραφή. Το αίτημα του έγινε αποδεκτό και πήγε στην Έιρ Γιουνάιτεντ όπου και κρέμασε τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια το 1974 για να ξεκινήσει σύντομα το ασύγκριτα επιτυχημένο κεφάλαιο της προπονητικής τους καριέρας.
Πρώτος σταθμός της, στην πολύ νεαρή ηλικία των 32 ετών, ήταν το καλοκαίρι της χρονιάς εκείνης η Ίστ Στέρλινγκ από την οποία όμως μόλις λίγους μήνες αργότερα (Οκτώβριος του 1974) μετακόμισε στην Σεν Μίρεν όπου και παρέμεινε ως 1978 μεταμορφώνοντας την από μία μέτρια ομάδα της Β’ κατηγορίας σε πρωταθλήτρια της Α’ το 1977. Όμως ένα χρόνο αργότερα το συγκεκριμένο σωματείο έγινε το πρώτο και μοναδικό που τον έχει απολύσει στην απίθανη προπονητική του καριέρα. Σύμφωνα με φήμες αιτία ήταν οι παράνομες πληρωμές που φρόντισε να γίνουν σε ποδοσφαιριστές της ομάδας ενώ ο τότε πρόεδρος του σωματείου Γουίλι Τοντ αποκάλυψε, δεκαετίες αργότερα, πως το διαζύγιο οφειλόταν στην μυστική συμφωνία του Φέργκιουσον με την Αμπερντίν.
Ανέλαβε καθήκοντα στους «Ντονς» τον Ιούλιο του 1978 και αφού τα πρώτα δύο χρόνια τους οδήγησε σε δύο τελικούς του Λιγκ Καπ (ήττες 2-1 από τις Ρέιντζερς και Νταντί Γιουνάιτεντ αντίστοιχα) με την αυγή της δεκαετίας του 80 άρχισε η κυριαρχία του στην Σκωτία (μάλιστα το πρωτάθλημα που κατέκτησε το 1980-81 ήταν το πρώτο για την Αμπερντίν από το 1955 και η τελευταία έβαλε τέλος σε μία 15ετη επικράτηση των δύο γιγάντων της Γλασκώβης) αλλά και η ευρωπαϊκή καταξίωση με την κατάκτηση το 1983 του Κυπέλλου Κυπελλούχων (με νίκη 2-1 επί της Ρεάλ Μαδρίτης) και του Σούπερ Καπ της «Γηραιάς Ηπείρου (1983).
Τα επιτεύγματα του στο «Πίτοντρι» ήταν τέτοια και τόσο σημαντικά που το 1984 τιμήθηκε για το έργο του με τον τίτλο ΟΒΕ ενώ παράλληλα συμπεριλήφθηκε στην προπονητική ομάδα της εθνικής ομάδας της πατρίδας του. Και όταν την επόμενη χρονιά μετά το τέλος του τελευταίου αγώνα των «χαϊλάντερς» για τα προκριματικά του Μουντιάλ του Μεξικό αιφνίδια έφυγε από τη ζωή ο θρυλικός Τζον Στιν κλήθηκε να καλύψει το κενό του στα ματς των πλέι-οφ κόντρα στην Αυστραλία για πρόκριση στα τελικά. Η Σκωτία υπό τις οδηγίες του πήρε το εισιτήριο για το Μουντιάλ του 1986 ήταν αυτός το αφεντικό στον πάγκο της στα γήπεδα της χώρας της Κεντρικής Αμερικής.
Εκείνο το καλοκαίρι οι δύο γίγαντες του Λονδίνου πρώτα η Τότεναμ και έπειτα η Άρσεναλ του έκαναν πρόταση να αναλάβει την τεχνική τους ηγεσία αλλά ο «Φέργκι» αρνήθηκε. Όμως λίγους μήνες αργότερα είπε το «ναι» σ’ εκείνη της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και από τις αρχές του Νοέμβρη του 1986 μέχρι και σήμερα είναι ο προπονητής των «κόκκινων διαβόλων» τους οποίους έχει οδηγήσει στην πιο λαμπρή καμπή της ιστορίας τους.
Στα 24 και πλέον χρόνια που έχουν κυλήσει από τότε έχει γίνει ο τεχνικός με την πιο μακροχρόνια θητεία στον πάγκο της ξεπερνώντας από τις 19 του μήνα τον αείμνηστο σερ Ματ Μπάμπι. Παράλληλα είναι με μεγάλη διαφορά ο τεχνικός με τη μεγαλύτερη σε διάρκεια θητεία σ’ όλο το επαγγελματικό αγγλικό ποδόσφαιρο, και πάνω απ’ όλα βέβαια εκείνος με τις περισσότερες και σημαντικότερες επιτυχίες. Τόσο ομαδικές όσο και ατομικές. Αποκορύφωμα τους φυσικά το άνευ προηγουμένου και επομένου τρεμπλ του 1999 με την κατάκτηση του πρωταθλήματος και κυπέλλου Αγγλίας καθώς και του Τσάμπιονς Λιγκ. Χρονιά στην οποία τιμήθηκε από την Βασίλισσα της Αγγλίας με τον τίτλο του ιππότη ενώ ανάμεσα στις άλλες σημαντικές του ατομικές διακρίσεις και εκείνος της Ελευθερίας της Πόλης του Αμπερντίν.
Και μπαίνοντας από σήμερα στο 70ο έτος της ηλικίας του όχι μόνον αρνείται να κάνει λόγο για συνταξιοδότηση του (την οποία είχε προαναγγείλει πριν από μία οκταετία και ανακαλέσει λίγους μήνες αργότερα) αλλά παραμένει διψασμένος σαν έφηβος για νέες επιτυχίες και ικανός να αυξήσει στο τέλος της σεζόν την ασύγκριτη συλλογή του σε τρόπαια και προσωπικές διακρίσεις.
Η …ΤΡΟΠΑΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΣΕΡ ΑΛΕΞ
- ΣΕΝ ΜΙΡΡΕΝ :
- Πρωτάθλημα Α’ κατηγορίας Σκωτίας (1976–77)
- ΑΜΠΕΡΝΤΙΝ:
- Πρέμιερ Λιγκ Σκωτίας (1979–80, 1983–84, 1984–85)
- Κύπελλο Σκωτίας (1981–82, 1982–83, 1983–84, 1985–86)
- Λιγκ Καπ Σκωτίας (1985–86)
- Κύπελλο Κυπελλούχων (1982–83)
- Σούπερ Καπ Ευρώπης (1983)
ΜΑΝΤΣΕΣΤΕΡ ΓΙΟΥΝΑΪΤΕΝΤ
Πρέμιερ Λιγκ (1992–93, 1993–94, 1995–96, 1996–97, 1998–99, 1999–2000, 2000–01, 2002–03, 2006–07, 2007–08, 2008–09)
- Κύπελλο Αγγλίας (1989–90, 1993–94, 1995–96, 1998–99, 2003–04)
- Λιγκ Καπ Αγγλίας (1991–92, 2005–06, 2008–09, 2009–10)
- Τσάριτι/Κομιούνιτι Σιλντ (1990*, 1993, 1994, 1996, 1997, 2003, 2007, 2008, 2010 )
- Τσάμπιονς Λιγκ (1998–99, 2007–08)
- Κύπελλο Κυπελλούχων ( 1990–91)
- Σούπερ Καπ Ευρώπης (1991)
- Διηπειρωτικό Κύπελλο (1999)
- Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων (2008)
ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
- Βραβείο Αθλητικών Συντακτών: 1996
- Προπονητής της χρονιάς στο Τσάμπιονς Λιγκ: 1998–99
- Βραβείο του ΒΒC για την αθλητική προσωπικότητα της χρονιάς: 1999
- Προπονητής της χρονιάς από την ΙFFHS: 1999
- Προπονητής της Δεκαετίας του 90 από την Ένωση τεχνικών της Αγγλίας
- Βραβείο του ΒΒC για τα επιτεύγματα του: 2001
- Είσοδος στο αγγλικό Hall of Fame: 2002
- Βραβείο από την Ένωση επαγγελματιών ποδοσφαιριστών της Αγγλίας: 2007
- Κορυφαίος μάνατζερ της Πρέμιερ Λιγκ: 1993–94, 1995–96, 1996–97, 1998–99, 1999–2000, 2002–03, 2006–07, 2007–08, 2008–09
- Μάνατζερ του μήνα στην Πρέμιερ Λιγκ : Αύγουστος 1993, Οκτώβριος 1994, Φεβρουάριος 1996, Μάρτιος 1996, Φεβρουάριος 1997, Οκτώβριος 1997, Ιανουάριος 1999, Απρίλιος 1999, Αύγουστος 1999, Μάρτιος 2000, Απρίλιος 2000, Φεβρουάριος 2001, Απρίλιος 2003, Δεκέμβριος 2003, Φεβρουάριος 2005, Μάρτιος 2006, Αύγουστος 2006, Οκτώβριος 2006, Φεβρουάριος 2007, Ιανουάριος 2008, Μάρτιος 2008, Ιανουάριος 2009, Απρίλιος 2009, Σεπτέμβριος 2009
- Προπονητής της χρονιάς από την Ένωση τεχνικών της Αγγλίας : 1998–99, 2007–08
- Προπονητής της χρονιάς από το περιοδικό World Soccer : 1993, 1999, 2007, 2008
- ΒΑΣΙΛΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ
- Officer of the Order of the British Empire (OBE): 1983
- Commander of the Order of the British Empire (CBE): 1995
- Knight Bachelor: 1999
