Η ιστορία της Αγγλικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας
Ακριβώς 154 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από τη σύσταση της Αγγλικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας, ο ρόλος της οποίας υπήρξε στο πέρασμα του χρόνου καταλυτικός για τη διάπλαση του ποδοσφαίρου υπό τη μορφή που το γνωρίζουμε σήμερα.
Η ίδρυση
Πρόκειται άλλωστε για τον αρχαιότερο οργανισμό διοίκησης του αθλήματος, αφού υφίσταται από την 26η Οκτωβρίου του 1863 και εκείνο το Δευτεριάτικο απόγευμα που ο Εμπενίζερ Μόρλεϊ παρουσίασε τους πρώτους έντεκα διεθνώς αποδεκτούς κανόνες του παιχνιδιού στο συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στην ταβέρνα «Freemasons» της οδού «Great Queen Street» στο Λονδίνο.
Το ιστορικό ραντεβού πραγματοποιήθηκε παρουσία εκπροσώπων από έντεκα συλλόγους του της αγγλικής πρωτεύουσας, οι οποίες στις μέρες μας είτε δεν υφίστανται είτε συμμετέχουν σε πρωταθλήματα… κρίκετ. Το όνομα του Μόρλεϊ, ο οποίος θυσίασε τη δικηγορία-με την οποία έως τότε ασχολιόταν-στο βωμό του ποδοσφαιρικού μέλλοντος, «σημειώθηκε» ιστορικά ως αυτό του πρώτου Γραμματέα της FA.
Ιστορική και η 19η Δεκεμβρίου του ίδιου έτους, καθώς την ημέρα εκείνη έμελλε να διεξαχθεί η πρώτη ποδοσφαιρική αναμέτρηση κατά την οποία εφαρμόστηκαν οι ως άνω κανόνες. Πρόκειται για το παιχνίδι ανάμεσα στην Μπερνς και την Ρίτσμοντ, το οποίο έλαβε χώρα στο «Limes Field» και έληξε ισόπαλο χωρίς τέρματα.
Το «FA Challenge Cup» και ο πρώτος διεθνής φιλικός αγώνας
Η αρχαιότερη ποδοσφαιρική ομοσπονδία δεν θα μπορούσε να μην… φέρει στον κόσμο την μακροβιότερη ποδοσφαιρική διοργάνωση, η οποία δεν είναι άλλη από το Κύπελλο FA. Η γέννηση του Αγγλικού Κυπέλλου καταγράφηκε στις 20 Ιουλίου του 1871 ως έμπνευση του 29χρονο τότε Τσαρλς Άλκοκ, ο οποίος ως επικεφαλής της Ομοσπονδίας εκείνη την περίοδο κατέθεσε την πρόταση στα γραφεία του περιοδικού «Sportsman», τα οποία και αποτέλεσαν τον τόπο του… «εγκλήματος».
Το πρώτο τουρνουά διοργανώθηκε τη σεζόν 1871-72 και στον τελικό της διοργάνωσης έδωσαν το παρών οι Γουόντερερς με τους Ρόγιαλ Ινζενίερς και τους πρώτους να φτάνουν τελικά στην κατάκτηση του τροπαίου έπειτα από την επικράτησή τους με σκορ 1-0 παρουσία μόλις 2.000 θεατών. Συμμετοχή στην παρθενική «στροφή» του FA δήλωσαν μόλις 15 από τις 50 υφιστάμενες εκείνον τον καιρό ομάδες.
Αξίζει να σημειωθεί πως το ονοματεπώνυμο του Άλκοκ φέρει και ο πρώτος διεθνής αγώνας που παίχτηκε ποτέ και πρόκειται για την αναμέτρηση ανάμεσα στη Σκωτία και την Αγγλία στο «Χάμιλτον Κρέσεντ» του Πάρτικ της Γλασκώβης και η οποία πραγματοποιήθηκε στις 30 Νοεμβρίου του 1872 και ολοκληρώθηκε με «λευκή ισοπαλία».
Η δημιουργία της Football League
Όταν τον Ιούλιο του 1885 το αγγλικό ποδόσφαιρο «βαφτίστηκε» επαγγελματικό, η FA είχε αποκτήσει αντίπαλο καθώς την εμφάνισή της είχε κάνει η «British Football Association» με αποτέλεσμα για μερικά χρόνια να επικρατεί ένα χάος αρμοδιοτήτων και εξουσίας στον ποδοσφαιρικό χάρτη του Νησιού.
Η κατάσταση αυτή εξομαλύνθηκε με τη σύσταση της Football League στις 22 Μαρτίου του 1888. Το αγγλικό πρωτάθλημα μπήκε στη ζωή των φιλάθλων τη σεζόν 1888-89 με το σύνολο των παιχνιδιών να διεξάγεται στις τρεις το μεσημέρι, μια παράδοση που κρατά έως σήμερα. Το φινάλε της αγωνιστικής περιόδου βρήκε την Πρέστον Νορθ Εντ να φτάνει αήττητη στην κατάκτηση του τίτλου, πετυχαίνοντας ταυτόχρονα το πρώτο νταμπλ στην ιστορία του αθλήματος!
Το «Γουέμπλεϊ»
Το Μάιο του 1921 η Επιτροπή της Ομοσπονδίας συνάπτει συμφωνία για τη διεξαγωγή του τελικού του Κυπέλλου Αγγλίας της σεζόν 1922-23 στο υπό ανέγερση στάδιο της περιοχής του Γουέμπλεϊ (σ.σ. προάστιο του Λονδίνου). Το ιστορικό σήμερα γήπεδο χρειάστηκε 300 εργάσιμες μέρες για να ανοίξει τις πύλες του και παραδόθηκε ως έργο τέσσερις μόλις ημέρες πριν από τον τελικό ανάμεσα στην Μπόλτον και τη Γουέστ Χαμ (1923).
Το παιχνίδι ολοκληρώθηκε με τους «Trotters» Κυπελλούχους (σ.σ. νίκη με σκορ 2-0) αλλά και με 45 λεπτά καθυστέρηση καθώς το χωρητικότητας 127 χιλιάδων θέσεων γήπεδο φιλοξένησε μάλλον… διπλάσιο αριθμό φιλάθλων, γεγονός που αποτέλεσε αφορμή για… έκδοση εισιτηρίων στο ραντεβού της επόμενης χρονιάς.
Σήμερα ο «ναός του αγγλικού ποδοσφαίρου» αποτελεί ιδιοκτησία της FA, η οποία προχώρησε στην αγορά του γηπέδου το 1999 ενώ στο Κύπελλο Αγγλίας διεξάγονται πλέον κάθε χρόνο-πέραν του τελικού- και οι δύο αναμετρήσεις της ημιτελικής φάσης.
Το κεφάλαιο «Στάνλεϊ Ρους»
Στο τέλος της σεζόν 1933-34 ο Στάνλεϊ Ρους ήταν ο διαιτητής του τελικού του Κυπέλλου Αγγλίας που διεξήχθη στο «Γουέμπλεϊ» ανάμεσα στις Μάντσεστερ Σίτι και Πόρτσμουθ, με τους «πολίτες» να φτάνουν στην κατάκτηση του τροπαίου με σκορ 2-1. Έξι ημέρες αργότερα ο 39χρονος τότε ρέφερι πέρναγε από συνέντευξη για τη θέση του Γραμματέα της Ομοσπονδίας, την οποία τελικά κέρδισε επάξια!
Τέσσερα χρόνια αργότερα ο- μετέπειτα Σερ-Στάνλεϊ Ρους εισήγαγε τους 17 σύγχρονους κανόνες του ποδοσφαίρου, ανάμεσα στους οποίους συγκαταλέγεται η υποχρεωτική χρήση αριθμών στις φανέλες των ποδοσφαιριστών, η διάρκεια του παιχνιδιού, οι διαστάσεις του αγωνιστικού χώρου, το μέγεθος της μπάλας, η χρήση του οφσάιντ όπως την γνωρίζουμε σήμερα κ.τ.λ. Το 1961 ο Ρους γίνεται ο έκτος πρόεδρος της FIFA και παραμένει στο… Έβερεστ της Παγκόσμιας Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας μέχρι το 1974.
Εθνική Αγγλίας
Η απουσία των «τριών λιονταριών» από τα πρώτα τρία Μουντιάλ που διεξήχθησαν σε Ουρουγουάη (1930), Ιταλία (1934) και Γαλλία (1938) έφερε σαφώς τη «σφραγίδα» της ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας του Νησιού, περνώντας προς τα έξω την άποψη πως το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα των Άγγλων δεν θα μπορούσε να συμμετέχει σε τουρνουά με αντιπάλους… ερασιτέχνες.
Η ώρα της Αγγλίας για ένα Παγκόσμιο Κύπελλο έφτασε τελικά το καλοκαίρι του 1950 στα γήπεδα της Βραζιλίας, όταν η ήττα-σοκ από της Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής με σκορ 1-0 αλλά και ο αποκλεισμός από τη φάση των ομίλων ήρθε να δημιουργήσει… δεύτερες σκέψεις, πριν οι Ούγγροι διαγράψουν μια και καλή από το μυαλό των Βρετανών το σενάριο που ήθελε την Εθνική Αγγλίας να μην έχει αντίπαλο. Η παρέα των Πούσκας, Κόκσις, Τσίμπορ διέλυσε το Νοέμβριο του 1953 με σκορ 6-3 στο «Γουέμπλεϊ» την ομάδα του Γουόλτερ Γουιντερμπότομ, πριν το… έργο επαναληφθεί έξι μήνες αργότερα στη Βουδαπέστη με το ακόμη πιο πειστικό 7-1!
Η-καλή- ώρα των Άγγλων έφτασε τελικά του καλοκαίρι του 1966, όταν το 8ο Παγκόσμιο Κύπελλο (σ.σ. το πρώτο με τηλεοπτική κάλυψη) διοργανώθηκε και κατακτήθηκε από την Αγγλία, επίτευγμα που παραμένει έως σήμερα ανεπανάληπτο για το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα της χώρας που γέννησε τον «βασιλιά των σπορ»…
Στις αξιοσημείωτες πρωτοβουλίες της FA και η ίδρυση του «Football Association GM National School», το οποίο συστάθηκε το Σεπτέμβριο του 1984 φιλοξενώντας παιδιά ηλικίας από 11 έως 14 ετών με σκοπό τη μελλοντική στελέχωση της αντρικής Εθνικής ομάδας. Ιδιαίτερο ρόλο σε αυτό το εγχείρημα ο Σερ Μπόμπι Ρόμπσον, ο οποίος διετέλεσε ομοσπονδιακός τεχνικός από το 1982 έως το Μουντιάλ του 1990 και η κορυφαία ανακάλυψη της «σχολής» ακούει στο όνομα Μάικλ Όοουεν, με τον παλαίμαχο πλέον επιθετικό να σημειώνει 40 διεθνή τέρματα κατά τη διάρκεια της πλούσιας καριέρας του.
FA και χουλιγκανισμός
Στα μέσα της δεκαετίας του 60’ η σταδιακή εξάπλωση του ποδοσφαίρου που διαφημίζεται πλέον όλο και περισσότερο μέσω της τηλεόρασης αλλά και η γιγάντωση των συλλόγων έχουν ως αρνητικό αποτέλεσμα την έξαρση του χουλιγκανισμού στα γήπεδα του Νησιού.
Μια ιστορία που προκαλούσε συχνά κυβερνητικές πιέσεις στα γραφεία της FA και αντιμετωπίστηκε εν τέλει με την παρέμβαση της Μάργκαρετ Θάτσερ, με την τότε πρωθυπουργό της Μεγάλης Βρετανίας να εισηγείται τον πενταετή αποκλεισμό των αγγλικών ομάδων από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις έπειτα από το θλιβερό βράδυ της Χέιζελ, που… ξημέρωσε με 39 νεκρούς και 600 τραυματίες λόγω των γεγονότων που έλαβαν χώρα πριν από την έναρξη του τελικού του Κυπέλλου Πρωταθλητριών ανάμεσα στη Λίβερπουλ και τη Γιουβέντους (29.5.1985).
Η πρόταση της πρώτης γυναίκας που κάθισε στον πρωθυπουργικό θώκο επικυρώθηκε παρά τις όποιες αντιρρήσεις από την αγγλική ποδοσφαιρική Ομοσπονδία με τον τότε Γραμματέα της, Τεντ Κρόκερ να δηλώνει: «Πρέπει να πατάξουμε το πρόβλημα του χουλιγκανισμού. Όταν και αν τελειώσουμε ποτέ με αυτό το θέμα θα συμμετάσχουμε ξανά στις ποδοσφαιρικές διοργανώσεις της Γηραιάς Ηπείρου».
Η σύσταση της Premier League
Έκτοτε κύλησε πολύ και «καθαρό» νερό στο αυλάκι… Η ημερομηνία που ήρθε να αλλάξει εντελώς το ρου της ιστορίας του αγγλικού ποδοσφαίρου δεν είναι άλλη από την 20η Φεβρουαρίου του 1992, όταν και αποφασίστηκε η «γέννηση» της Πρέμιερ Λιγκ με τη μορφή που τη γνωρίζουμε σήμερα…
Η FA επωμίζεται διοικητικό ρόλο επί του νέου πρωταθλήματος, μειώνοντας τις ομάδες από 22 που συμμετείχαν στην Football League σε 18, για να «παγιωθεί» στη συνέχεια ο αριθμός στις 20, παρά τις όποιες πιέσεις παρουσιάστηκαν κατά καιρούς ακόμη και από τη FIFA. Σήμερα η Πρέμιερ Λιγκ αποτελεί το ισχυρότερο και εμπορικότερο πρωτάθλημα του κόσμου.
