Το πρώτο βήμα έγινε
Συνέδεσε το όνομα της με μεγάλες επιτυχίες στην Αγγλία και στην Ευρώπη. Τα τελευταία χρόνια ταλαιπωρήθηκε από τεράστια οικονομικά προβλήματα που την έφεραν στην Λιγκ 1, αλλά από σήμερα η Λιντς έκανε το πρώτο βήμα για την επιστροφή της στην μεγάλη κατηγορία, εκεί δηλαδή που ανήκει.
Του Μιχάλη Βαρδαρού
Δικαίως έχει χαρακτηριστεί το κάστρο της πόλης ως το καλύτερο, από πολλές απόψεις, σε όλο τον κόσμο. Άλλωστε υπήρξε η κατοικία για έξι Μεσαιωνικές βασίλισσες της Αγγλίας καθώς και το παλάτι του αδίστακτου μονάρχη Ερρίκου VIII, διάσημου για τις διαμάχες του με την εκκλησία της Ρώμης καθώς και για την εγκαθίδρυση της αγγλικής μοναρχίας. Η πόλη με πληθυσμό 200.000 κατοίκους, αναπτύχθηκε, σημαντικά κατά την περίοδο του Β’ παγκοσμίου πολέμου, σε βιομηχανική, από τους ναζί, οι οποίοι σχεδίαζαν να την μετατρέψουν σε σπουδαίο πολιτιστικό κέντρο. Επιπλέον, η πόλη του Λίντς, η οποία υπήρξε και πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης, κατά την περασμένη περίοδο, είναι γνωστή και για έναν ακόμη λόγο. Ποιος είναι αυτός; Μα φυσικά τον σύλλογο που την έχει εκπροσωπήσει επάξια με την παρουσία του, τόσο σε εγχώριο όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τη Λιντς Γιουνάϊτεντ ασοσιέϊσον φούτμπολ κλαμπ.
Η ίδρυση της ομάδας χρονολογείται από το 1919 στη πόλη του Λιντς του δυτικού Γιόρκσαϊρ. Πρόγονος της Γιουνάϊτεντ αποτελεί η Λιντς Σίτι, η οποία ιδρύθηκε το 1904 και από την διάλυση της προήλθε και η ονομασία της ομάδας που ισχύει μέχρι και σήμερα. Έδρα του συλλόγου είναι το ιστορικό «Έλαντ Ρόουντ», το οποίο είναι χωρητικότητας 40.242 θεατών. Ωστόσο η πρώτη ονομασία του γηπέδου ήταν «The Old Peacock Ground», προέρχεται από την παμπ «Old Peacock», που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το γήπεδο. Αυτός είναι και ο λόγος που το έμβλημα και το βασικό προσωνύμιο του συλλόγου είναι : «τα παγώνια», ενώ επίσης αποκαλείται «United» και «The Whites». Η πρόδρομη ομάδα της Λιντς, η Σίτι, αγωνιζόταν στο επαγγελματικό πρωτάθλημα, αλλά λόγω κάποιων αντικανονικών πληρωμών σε ποδοσφαιριστές, κατά την διάρκεια του Α’ παγκοσμίου πολέμου, αποβλήθηκε και διελύθει. Στις 19 Οκτωβρίου του ίδιου έτους, ο νέος σύλλογος της πόλης, η Λιντς Γιουνάϊτεντ έλαβε πρόσκληση να συμμετάσχει στη Midland League. Η ερασιτεχνική ομάδα, Yorkshire Amateurs, που αγωνιζόταν στο «Έλαντ Ρόουντ», προσφέρθηκε να το παραχωρήσει στο νεοσύστατο σύλλογο, αφού πρώτος ποδοσφαιριστής της ομάδας ανέλαβε ένας πρώην ποδοσφαιριστής της, ο Ντικ Ρέϊ.
Το 1920 «τα παγώνια» πήραν την έγκριση να συμμετάσχουν στις επαγγελματικές κατηγορίες , με τον Χίλτον Κρόουθερ, πρόεδρο της Χάντερσφιλντ, να δανείζει στην ομάδα ένα ποσό της τάξεως των 35.000 λιρών, φέρνοντας παράλληλα τον διάσημο προπονητή της Μπέρνλι, Άρθουρ Φέϊρκλαφ. Μέχρι το 1924 η Λιντς αγωνιζόταν στη Division two, χρονιά όπου κατέκτησε τον τίτλο και προβιβάστηκε στην πρώτη κατηγορία. Τρία χρόνια αργότερα, η ομάδα υποβιβάστηκε με συνέπεια να απολυθεί ο Φέϊρκλαφ, με τον βοηθό του, Ντικ Ρέϊ να αναλαμβάνει την τεχνική ηγεσία. Ο σύλλογος, τα 15 πρώτα χρόνια της ιστορίας του είχε ως χρώματα στη φανέλα του ριγέ μπλε και άσπρο με λευκό σορτς, ενώ το 1934 οι φανέλες είχαν μπλε-κίτρινο χρώμα με το λευκό να παραμένει στο σορτς. Μέχρι το 1939 ο σύλλογος υποβιβάστηκε άλλες δυο φορές αλλά κατάφερε να επανέλθει αμέσως την επόμενη χρονιά. Το 1935 ο Bill Hampson αντικατέστησε τον Ρέϊ και για 12 χρόνια αποτέλεσε τον μάνατζερ της «United». Λίγο μετά το τέλος του Β’ παγκοσμίου πολέμου και συγκεκριμένα τη περίοδο 1946-47, η Λιντς γνώρισε ταπεινωτικό υποβιβασμό στη Division two, πραγματοποιώντας το χειρότερο ρεκόρ της μέχρι τότε ιστορίας της.
Οι επόμενες σεζόν που ακολούθησαν ήταν πολύ δύσκολες με την ομάδα να μην καταφέρνει να επανέλθει στη πρώτη κατηγορία. Το 1950 το χρώμα στις φανέλες θα αλλάξει σε κίτρινο με μπλε σχέδια, ενώ το 1955 σε μπλε, έχοντας μονίμως λευκό σορτς. Προπονητής του συλλόγου, μετά την παραίτηση του Hampson, αναλαμβάνει ο Willis Edwards. Την χρονιά 1956-57 η Λιντς κατέκτησε το πρωτάθλημα της Division two και παράλληλα προβιβάστηκε στη Α’κατηγορία, έχοντας ως μεγάλο πρωταγωνιστή τον θρυλικό Ουαλό Τζον Τσαρλς, ενώ στο πάγκο πλέον καθόταν ο Ράϊτς Κάρτερ. Δυστυχώς, για τα «τα παγώνια» ο Τσαρλς αμφέβαλλε για το κατά πόσο η ομάδα θα μπορούσε να ικανοποιήσει τις φιλοδοξίες του και μετεγγράφει στην Γιουβέντους με το ποσό-ρεκόρ, για εκείνη την εποχή, των 65.000 λιρών. Με αυτή τη σημαντική απώλεια, οι «Whites» υποβιβάζονται το 1960 στη Β’κατηγορία. Το Μάρτιο του επόμενου έτους ανέλαβε προπονητής ο Ντον Ρέϊβι, ο οποίος άλλαξε άρδην τον ρου της ιστορίας της ομάδας.
Έχοντας σημαντικά οικονομικά προβλήματα, όλη τη σεζόν 1961-62, η Λιντς κατάφερε να παραμείνει στη κατηγορία, νικώντας στην τελευταία αγωνιστική του πρωταθλήματος. Την ίδια χρονιά ο προπονητής των «παγωνιών», πραγματοποίησε την τελευταία αλλαγή στο χρώμα της φανέλας, που ισχύει μέχρι και σήμερα. Θέλοντας να μιμηθεί την Ρεάλ Μαδρίτης, που τότε κατακτούσε τον ένα μετά τον άλλο ευρωπαϊκό τίτλο, εισήγαγε το λευκό χρώμα τόσο στη φανέλα όσο και στο σορτς, ενώ ως έμβλημα καθιέρωσε την κουκουβάγια, η οποία βρίσκεται στο λάβαρο της πόλης. Ο Ρέϊβι κατόρθωσε να προβιβάσει την ομάδα το 1964 και μέχρι το 1974 να την οδηγήσει στην πιο επιτυχημένη περίοδο της ιστορίας της. Τη σεζόν 1964-65 τερμάτισε στη δεύτερη θέση του πρωταθλήματος, ενώ ηττήθηκε από την Λίβερπουλ στο τελικό του κυπέλλου Αγγλίας, με σκορ 2-1. Την επόμενη σεζόν, κατετάγει πάλι δεύτερη, χάνοντας το πρωτάθλημα στις λεπτομέρειες. Την αγωνιστική περίοδο 1966-67 έφτασε μέχρι το τελικό του κυπέλλου Εκθέσεων, σημερινού κυπέλλου Ουέφα και αντιμετωπίζοντας τη Κροατική Δυναμό Ζάγκρεμπ, έχασε το τίτλο σε διπλά παιχνίδια. Την επόμενη χρονιά η Λιντς κατάφερε να κατακτήσει το κύπελλο Εκθέσεων απέναντι από τη Φερεντσβάρος, νικώντας την με 1-0 στην Αγγλία και αποσπώντας λευκή ισοπαλία στην Ουγγαρία. Παράλληλα, την ίδια σεζόν «τα παγώνια» κατέκτησαν και το Λιγκ καπ Αγγλίας νικώντας στον τελικό την Άρσεναλ με 1-0.
Την περίοδο 1968-69 έφτασαν στην κατάκτηση του πρωταθλήματος, ενώ στις τρεις επόμενες σεζόν κατέλαβαν την δεύτερη θέση της κατάταξης. Το 1970 αντιμετώπισαν στο τελικό του αρχαιότερου ποδοσφαιρικού θεσμού, τη Τσέλσι από την οποία έχασαν με σκορ 2-1. Το 1971 προχώρησαν ξανά μέχρι το τελικό του Κυπέλλου Εκθέσεων, το οποίο και κατέκτησαν έχοντας ως αντίπαλο τη Γιουβέντους. Το ματς στο Τορίνο έληξε ισόπαλο με 2-2, όπως και αυτό στην Αγγλία 1-1, τα 2 εκτός έδρας γκολ όμως έδωσαν στους «whites» τον δεύτερο ευρωπαϊκό τίτλο. Στις 22 Σεπτέμβρη του ίδιου έτους διεξήχθη ένας τελευταίος αγώνας, ώστε να αποφασιστεί ποιος θα είχε το δικαίωμα να έχει στην τροπαϊοθήκη του οριστικά, το αυθεντικό τρόπαιο του καταργημένου κυπέλλου Εκθέσεων. Για αυτό το λόγο επιλέχθηκαν οι δυο σύλλογοι με τις περισσότερες διακρίσεις στο θεσμό, η Μπαρτσελόνα και η Λιντς. Ο τελικός έγινε στο Καμπ Νόου της Βαρκελώνης, με τους «μπλαουγκράνα» να επικρατούν με σκορ 2-1. Ύστερα από δυο χαμένους τελικούς, το 1972 «τα παγώνια» έφτασαν στην κατάκτηση του κυπέλλου Αγγλίας επικρατώντας της Άρσεναλ με 1-0.
Η νίκη της Λιντς επί της Αρσεναλ στον τελικό του Κυπέλλου το 1972
Τη σεζόν 1972-73 η Λιντς έφτασε μέχρι το τελικό του κυπέλλου Αγγλίας, όπου την νίκησε η Σάντερλαντ με 1-0. Την ίδια χρονιά η ομάδα του Ντον Ρέβι κατάφερε να φτάσει μέχρι το τελικό του κυπέλλου κυπελλούχων Ευρώπης. Το παιχνίδι διεξήχθη επί Ελληνικού εδάφους και συγκεκριμένα στο Καυτατζόγλειο. Η Λιντς ήταν καλύτερη από τη Μίλαν, ωστόσο ο παράγοντας που της στέρησε το τίτλο, ήταν ο διαιτητής Χρήστος Μίχας. Ο Έλληνας ρέφερι ακύρωσε λανθασμένα, κανονικό γκολ της αγγλικής ομάδας, ενώ παράλληλα αδιαφόρησε πλήρως σε αρκετές περιπτώσεις πέναλτι υπέρ των « παγωνιών» και τέλος απέβαλε άδικα τον αμυντικό των «Whites» , Νόρμαν Χάντερ. Το ματς έληξε με σκορ 1-0 υπέρ της ιταλικής ομάδας και έτσι άδικα χάθηκε ένας ακόμη τίτλος.
Η Λιντς του Ντον Ρέβι
Όλα τα καλά πράγματα σε αυτή τη ζωή, όμως έχουν ένα τέλος και ο άνθρωπος που συνέδεσε το όνομα του με τις πιο χρυσές στιγμές της ιστορίας του συλλόγου, ο Ντον Ρέβι το 1974 άφησε τη Λιντς, για να αναλάβει το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα της Αγγλίας. Τη θέση του, πήρε ο Μπράϊαν Κλάφ, ο οποίος έμεινε στο τιμόνι της ομάδας μόλις 44 μέρες, πριν τα συνεχή αρνητικά αποτελέσματα στο πρωτάθλημα αναγκάσουν τη διοίκηση του συλλόγου να τον απολύσει. Ο Τζίμι Άρμφιλντ, ο οποίος εκμεταλλευόμενος τον βασικό κορμό της ομάδας που είχε παραμείνει, έφτασε το 1974 τη Λιντς μέχρι το τελικό του κυπέλλου πρωταθλητριών Ευρώπης. Ο εικοστός τελικός από την ίδρυση της διοργάνωσης διεξήχθη στο «Παρκ ντε Πρενς» του Παρισιού. Δυστυχώς, όμως αντί για γιορτή του ποδοσφαίρου, όπως συνηθίζουμε να τον χαρακτηρίζουμε, έμεινε στην ιστορία λόγω της βίας στις κερκίδες καθώς και της κακής διαιτησίας που είχε. Η ομάδα του Άρμφιλντ ή καλύτερα το δημιούργημα του Ρέβι, ήταν εμφανώς καλύτερη της αντιπάλου του. Στο ποδόσφαιρο, ωστόσο, δεν κερδίζει πάντα ο καλύτερος. Ο Γάλλος διαιτητής Μισέλ Κιταμπτζιάν ακύρωσε λανθασμένα τέρμα του Πίτερ Λόριμερ καθώς επίσης δεν έδωσε ένα καθαρό πέναλτι στη Λιντς. Μετά από αυτά, τα γκολ του Ροτ στο 71΄ και του Μίλερ στο 83΄ έγραψαν το τελικό 2-0 για τους γερμανούς και ένας ακόμη τίτλος χάθηκε. Αυτός ο αγώνας αποτέλεσε το κύκνειο άσμα για αυτήν την εξαιρετική ομάδα.
Η διοίκηση του συλλόγου ανυπομονούσε για τίτλους και από τη στιγμή που δεν κερδίζονταν, αντικατέστησε τον Άρμφιλντ με τον Τζον Στάϊν, ο οποίος άντεξε μόνο για 44 μέρες, πριν καθίσει στο πάγκο της εθνικής Σκοτίας. Διάδοχος του είναι ο Τζίμι Άνταμσον, ο οποίος ούτε και αυτός μπόρεσε να αποτρέψει την ομάδα από τη πτώση. Νέος προπονητής ανέλαβε ο παλιός ποδοσφαιριστής των « παγωνιών» Άλαν Κλαρκ, με τον οποίο η Λιντς υποβιβάστηκε το 1982. Στη δύσκολη αυτή τη στιγμή στο πάγκο της ομάδας κάθισε ο πρώην συμπαίκτης του Κλαρκ, Έντι Ρέϊ, ο οποίος ασχολήθηκε περισσότερο με τις υποδομές του συλλόγου και μη μπορώντας να τη προβιβάσει στη μεγάλη κατηγορία, το 1985 αποχώρησε και τη θέση του στην τεχνική ηγεσία πήρε ο Μπίλ Μπρέμερ. Το 1987 η Λιντς έχασε στο τελικό των πλέϊ-οφ την άνοδο της στην Α΄ κατηγορία. Τον Οκτώβριο του 1988 ο Μπρέμερ αποχώρησε από την ομάδα, η οποία βρισκόταν στην 21η θέση της βαθμολογίας. Νέος τεχνικός στους «Whites» ήταν ο Χάουαρντ Γουίλκινσον, με τον οποίο τη σεζόν 1989-90 η ομάδα επέστρεψε στη μεγάλη κατηγορία. Τη σεζόν που ακολούθησε, «τα παγώνια» τερμάτισαν στη 4η θέση της κατάταξης και το 1992 κατέκτησαν το πρωτάθλημα, το οποίο είναι και το τελευταίο της έως τώρα ιστορίας της. Το 1996 η Λιντς έφτασε μέχρι το τελικό του Λιγκ καπ , χάνοντας με 3-0 από την Άστον Βίλα και ο Γουίλκινσον αποτέλεσε παρελθόν. Τον αντικατέστησε ο Πολ Γκράχαμ, ο οποίος οδήγησε τους «Whites» στη έξοδο στο Ουέφα, για να αποχωρήσει από την ομάδα για λογαριασμό της Τότεναμ.
Η Λιντς κατακτά το πρωτάθλημα το 1992
Την τεχνική ηγεσία ανέλαβε ο Ντέϊβιντ Ο’Λίρι με τον οποίο ο σύλλογος γνώρισε τις τελευταίες μεγάλες του επιτυχίες. Το διάστημα αυτό, η Λιντς τερμάτιζε πάντα στις πρώτη τετράδα της βαθμολογίας, κερδίζοντας παράλληλα την έξοδο στο Champion’s League. Στις ευρωπαϊκές της παρουσίες, είχε μια συμμετοχή μέχρι τα ημιτελικά του κυπέλλου Ουέφα, ενώ το 2001 η ομάδα έφτασε μέχρι τα ημιτελικά της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης, όπου αποκλείστηκε από τη Βαλένθια στα ημιτελικά. Οι συνεχείς αγορές ακριβών ποδοσφαιριστών δεν κατέστει δυνατό να καλυφθούν, αφού την επόμενη χρονιά ο σύλλογος δεν μπόρεσε να τερματίσει στις θέσεις που οδηγούσαν στο Champion’s League.
Τουλάχιστον εγκληματικό, μπορεί πλέον να θεωρηθεί το λάθος, που έκανε ο πρόεδρος της Λιντς, υποθηκεύοντας το μέλλον της ομάδας με τεράστια δάνεια, με απώτερο σκοπό να τα ξεπληρώσει από τα έσοδα του χρυσοφόρου Ευρωπαϊκού θεσμού. Με τα χρέη πλέον δυσβάσταχτα, ο Ο’Λίρι απολύθηκε, ενώ σειρά αποχώρησης πήραν όλα τα μεγάλα αστέρια της ομάδας, με πρώτο τον Ρίο Φέρντιναντ, ο οποίος μετεγγράφει στη Manchester United έναντι του ποσού των 30 εκατομμυρίων λιρών.
Οι αλλαγές των προπονητών ήταν συνεχείς, αφού ούτε ο Τέρι Βέναμπλς, ούτε ο Πίτερ Ριντ μπόρεσαν να μείνουν με αυτή τη κατάσταση, με αποτέλεσμα τον υποβιβασμό της ομάδας το 2004. Το χειμώνα του ίδιου έτους, η Λιντς αναγκάστηκε να πουλήσει τόσο τις προπονητικές της εγκαταστάσεις όσο και το «Έλαντ Ρόουντ». Το Γενάρη του 2005 επανήρθε η διοικητική σταθερότητα στο σύλλογο, με την πώληση του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών στον πρώην ιδιοκτήτη της Τσέλσι, Κεν Μπέϊτς. Το 2007 «τα παγώνια» υποβιβάστηκαν στη Λιγκ 1 λόγω χρεών και έχοντας ως υποχρέωση στο νέο πρωτάθλημα, να ξεπεράσουν το εμπόδιο των -15 βαθμών, που τους είχε επιβληθεί εξαιτίας της παραβίασης των κανονισμών.
Το πρώτο βήμα ανάκαμψης έγινε τελικά με δραματικό τρόπο. Η Λιντς κατάφερε την τελευταία αγωνιστική της Λιγκ 1 με εντός έδρας νίκη κόντρα στη Μπρίστολ Ρόβερς να πάρει την απευθείας άνοδο στην Τσάμπιονσιπ.
