Ευρωπαϊκή...υπόθεση τα τελευταία χρόνια το Κόπα Άφρικα
Μπορεί το Κόπα Άφρικα να αποτελεί την κορυφαία διοργάνωση σε εθνικό επίπεδο της Αφρικής, αλλά τα τελευταία χρόνια οι Ευρωπαίοι προπονητές έχουν αφήσει «φαρδιά – πλατιά» την...«υπογραφή» τους στις κατακτήσεις των τροπαίων.
«Πρεμιέρα» πραγματοποίησε η 32η διοργάνωση του Κόπα Άφρικα, η οποία μετά από 13 χρόνια επιστρέφει στην Αίγυπτο και για πρώτη φορά θα διεξαχθεί την περίοδο του καλοκαιριού. Για πρώτη φορά επίσης 24 εθνικές ομάδες απ'την Αφρική λαμβάνουν μέρος στον συγκεκριμένο θεσμό, αφού κατά το παρελθόν οι όμιλοι αποτελούνταν από 16 μόλις ομάδες. Ωστόσο, σε αυτό αλλά και στα 10 προηγούμενα Κόπα Άφρικα η...Ευρώπη είναι αυτή που «κυριαρχεί». Αυτό γιατί, πίσω από τις 10 τελευταίες κατακτήσεις, στις έξι υπεύθυνοι ήταν Ευρωπαίοι προπονητές.
Καμερούν (Πιέρ Λεχάντρ – 2000)
Πρώτος στην λίστα με τους Ευρωπαίους προπονητές οι οποίοι κατέκτησαν Κόπα Άφρικα στις 10 τελευταίες διοργανώσεις, είναι ο Πιέρ Λεχάντρ.
Ο Γάλλος προπονητής ήταν αυτός που πήρε από το χέρι την εθνική ομάδα του Καμερούν το 2000 και κατάφερε να κατακτήσει το τρίτο Κόπα Άφρικα στην ιστορία των «λιονταριών». Στην τότε διοργάνωση, η οποία διοργανώθηκε στα γήπεδα της Γκάνας και της Νιγηρίας, η τότε ομάδα του Πιέρ Λεχάντρ ξεκίνησε αρκετά δυναμικά την πορεία της προς την κατάκτηση του τροπαίου. Στην φάση των ομίλων με μία ισοπαλία, 1-1 με την Γκάνα στην «πρεμιέρα», μία νίκη επί της Ακτής Ελεφαντοστού με 3-0 και μία ήττα απ΄το Τογκό με 1-0 φάνηκαν αρκετά εν τέλει να δώσουν την πρόκριση στα προημιτελικά στην ομάδα του Καμερούν ως πρώτη στον όμιλο της. Στην συνέχεια ακολούθησαν νίκες επί της Αλγερίας με 2-1 στους «8» και επί της Τυνησίας με 3-0 στους «4», για να φτάσουν οι Καμερουνέζοι έτσι στον «μεγάλο» τελικό απέναντι στην μία εκ των δύο διοργανωτών, Νιγηρία, με την οποία ύστερα απ'το 2-2 σε κανονική διάρκεια και παράταση έφτασαν στα πέναλτι, όπου με σκορ 4-3 κατέκτησαν και την διοργάνωση.
Καμερούν (Γουίνφριντ Σάφερ - 2002)
Βέβαια, μετά την κατάκτηση του Κόπα Άφρικα το 2000, το Καμερούν πραγματοποίησε δύο χρόνια αργότερα το «back to back» και στο Μάλι κατάφερε να πανηγυρίσει το τέταρτο στην ιστορία του και δεύτερο στην σειρά τρόπαιο. Όμως, και γι'αυτή την κατάκτηση υπεύθυνος ήταν ένας Ευρωπαίος προπονητής, ο Γουίνφριντ Σάφερ.
Ο Γερμανός τεχνικός ανέλαβε την εθνική ομάδα του Καμερούν τον Νοέμβριο του 2001, αναλαμβάνοντας για πρώτη του φορά εθνική ομάδα. Ωστόσο, αν και άπειρος σε εθνικό επίπεδο, οδήγησε τα «λιοντάρια» στα γήπεδα του Μάλι, τα οποία με 3Χ3 νίκες στην φάση των ομίλων έδειξαν από νωρίς τα...«δόντια» τους. Νίκη επί του Κονγκό με 1-0, ίδιο σκορ και στην νίκη επί της Ακτής Ελεφαντοστού στην δεύτερη αγωνιστική και νίκη 3-0 επί το Τογκό, φάνηκαν αρκετά να δώσουν την πρωτιά του ομίλου και παράλληλα την πρόκριση στην επόμενη φάση της τότε διοργάνωσης στο σύνολο του Σάφερ. Μετά τους ομίλους, το Καμερούν επικράτησε με 1-0 της Αιγύπτου στην φάση των «8», κέρδισε το Μάλι με 3-0 στους «4» της διοργάνωσης και στον «μεγάλο» τελικό στην Μπαμακό αντιμετώπισε την Σενεγάλη. Στον τότε τελικό οι δύο εθνικές ομάδες χρειάστηκαν την διαδικασία των πέναλτι για να αναδείξουν τον νικητή, με τους Καμερουνέζους να επικρατούν με 3-2 και να κατακτούν το τέταρτο Κόπα Άφρικα στην ιστορία τους.
Τυνησία (Ρότζερ Λεμέρ – 2004)
Μετά λοιπόν τους Πιέρ Λεχάντρ και Γουίνφριντ Σάφερ, το επόμενο Κόπα Άφρικα δύο χρόνια μετά κατέληξε σε ακόμη έναν Ευρωπαίο προπονητή, τον Ρότζερ Λεμέρ.
Ο Γάλλος τεχνικός ήταν και είναι μέχρι σήμερα εκείνος που οδήγησε για πρώτη και τελευταία μέχρι τώρα φορά την εθνική ομάδα της Τυνησίας στην κορυφή του Αφρικανικού ποδοσφαίρου, κατακτώντας την διοργάνωση του Κόπα Άφρικα το 2004 στο...«σπίτι» των Τυνήσιων. Στο τότε θεσμό, οι «αετοί», όντας και οι οικοδεσπότες, ξεκίνησαν δυναμικά στους ομίλους, όπου ολοκληρώνοντας την συγκεκριμένη φάση αήττητοι με δύο νίκες και μία ισοπαλία, προκρίθηκαν ως 1οι στην φάση των «8» του θεσμού. Ύστερα λοιπόν από τις Ρουάντα και Κονγκό, τις οποίες κέρδισε με 2-1, αλλά και την Γουϊνέα, με την οποία ήρθε ισόπαλη με 1-1, η ομάδα του Λεμέρ με νίκη 1-0 επί της Σενεγάλης στους «8» και με νίκη στα πέναλτι με 5-3 επί της Νιγηρίας στα ημιτελικά, κατάφερε να φτάσει στον τελικό της Ραντές. Εκεί, τέθηκε αντιμέτωπη με το Μαρόκο το οποίο εν τέλει υπέταξε με σκορ 2-1 και κατέκτησε έτσι για πρώτη φορά στην ιστορία της το ολόχρυσο κύπελλο του Κόπα Άφρικα.
Ζάμπια και Ακτή Ελεφαντοστού (Χερβέ Ρενάρντ - 2012 και 2015)
Ωστόσο, στην συγκεκριμένη λίστα προπονητών ξεχωρίζει με διαφορά το όνομα του Χερβέ Ρενάρντ, ο οποίος έφτασε σε ένα επίτευγμα το οποίο δεν κατάφεραν οι παραπάνω τρείς.
Ο προπονητής από την Γαλλία κατάφερε να στεφθεί πρωταθλητής Αφρικής δύο φορές, την μία το 2012 με την εθνική ομάδα της Ζάμπια και τρία χρόνια αργότερα με την Ακτή Ελεφαντοστού.
Για την πρώτη φορά, ο Ρενάρντ είχε αναλάβει τις «τύχες» της εθνικής ομάδας της Ζάμπια το 2011, επιστρέφοντας στην ομάδα μετά από ένα πέρασμα δύο χρόνων το οποίο ξεκίνησε το 2008 και έληξε προσωρινά το 2010. Δύο χρόνια μετά λοιπόν, βρέθηκε με τους «τσιπολοπόλο» στην 28η διοργάνωση του Κόπα Άφρικα, η οποία και είχε διεξαχθεί σε δύο χώρες, την Γκαμπόν και την Ισημερινή Γουϊνέα. Στην τότε διοργάνωση, η Ζάμπια ξεκίνησε κι εκείνη δυναμικά από τους ομίλους, κατακτώντας την πρωτιά του πρώτου ομίλου αήττητη με δύο νίκες και μία ισοπαλία και βρέθηκε με σχετική άνεση στην επόμενη φάση του θεσμού. Στα προημιτελικά «καθάρισε» το Σουδάν με 3-0, ενώ στα ημιτελικά επικράτησε της Γκάνας με 1-0, φτάνοντας έτσι στον τελικό με αντίπαλο την Ακτή Ελεφαντοστού. Τελικός ο οποίος χρειάστηκε την διαδικασία των πέναλτι για να αναδείξει τον νικητή, όπου με σκορ 8-7(!) ο Χερβέ Ρενάρντ και η ομάδα του κατάφεραν να κάνουν την διαφορά στο τέλος και να φέρουν το πρώτο Κόπα Άφρικα στην χώρα της Ζάμπια.
Βέβαια, ο 51χρονος πλέον προπονητής επέστρεψε στο Κόπα Άφρικα τρία χρόνια μετά, έχοντας την ηγεσία της Ακτής Ελεφαντοστού στην διοργάνωση που έλαβε χώρα εξ'ολοκλήρου στην Ισημερινή Γουϊνέα. Στην τότε διοργάνωση, μπορεί οι «ελέφαντες» να μην άφησαν ιδιαίτερες εντυπώσεις στην φάση των ομίλων, αλλά τερμάτησαν δύσκολα πρώτοι μετά από μία νίκη με το Καμερούν στην τελευταία αγωνιστική (1-0), αφού πιο πριν είχαν έρθει ισόπαλοι με την Γουϊνέα και το Μάλι (1-1 και στα δύο). Ωστόσο, στην συνέχεια η τότε ομάδα του Ρενάρντ σαν να «μεταμορφώθηκε» κι αφού «καθάρισε» την Αλγερία με 3-1 στα προημιτελικά και το Κονγκό με το ίδιο σκορ στα ημιτελικά, βρέθηκε στον τελικό του θεσμού όπου και την περίμενε η Γκάνα. Ένας τελικός όπου κι αυτός κρίθηκε στην διαδικασία των πέναλτι, όπου πιο εύστοχη φάνηκε η τυπικά γηπεδούχος Ακτή Ελεφαντοστού, η οποία με σκορ 9-8 κατέκτησε την κορυφή του Αφρικανικού ποδοσφαίρου μετά από 23 ολόκληρα χρόνια.
Αναφορικά όμως, ο Χερβέ Ρενάρντ θα λάβει μέρος και στο φετινό Κόπα Άφρικα, εφόσον από τον Φεβρουάριο του 2016 βρίσκεται στο «τιμόνι» της εθνικής ομάδας του Μαρόκο.
Καμερούν (Ούγκο Μπρος – 2017)
Τέλος, ο προπονητής που θα κλείσει την συγκεκριμένη λίστα είναι ο Ούγκο Μπρος.
Ο Βέλγος τεχνικός ήταν ο άνθρωπος ο οποίος ανέλαβε την εθνική ομάδα του Καμερούν το 2016 για έναν χρόνο και κατάφερε στο Κόπα Άφρικα του 2017 να επεναφέρει τα «λιοντάρια» στην κορυφή του Αφρικανικού ποδοσφαίρου για πέμπτη φορά στην ιστορία τους.
Στην τελευταία μέχρι σήμερα ολοκληρωμένη διοργάνωση, η οποία διεξήχθη στην Καμπόν, το Καμερούν αν και με αρκετή «δόση» δυσκολίας κατάφερε εν τέλει να περάσει την φάση των ομίλων. Μία ισοπαλία στην πρεμιέρα με την Μπουρκίνα Φάσο (1-1), μία νίκη στην δεύτερη αγωνιστική με την Γουϊνέα - Μπισσάου (2-1) και μία ισοπαλία στο «κλείσιμο» με την οικοδέσποινα, Γκαμπόν, ήταν ο απολογισμός για το τότε σύνολο του Μπρος, το οποίο τερμάτησε στην 2η θέση πίσω από την Μπουρκίνα Φάσο και βρέθηκε στα προημιτελικά απέναντι στην Σενεγάλη. Με τα «λιοντάρια της Τεράνγκα» χρειάστηκαν την διαδικασία των πέναλτι, όπου εν τέλει οι Καμερουνέζοι επικράτησαν με 5-4. Στα ημιτελικά ακολούθησε η δύσκολη νίκη επί της Γκάνας με 2-0 και έτσι το Καμερούν έφτασε στον «μεγάλο» τελικό της 5ης Φεβρουαρίου. Εκεί αντίπαλος ήταν η «μαχητική» Αίγυπτος, αλλά με δύο τέρματα στο δεύτερο ημίχρονο η...«αρμάδα» του Ούγκο Μπρος κέρδισε με 2-1 και κατέκτησε μετά από 15 ολόκληρα χρόνια το κύπελλο του Κόπα Άφρικα.
Συμπερασματικά λοιπόν, τον κορυφαίο θεσμό της Αφρικής στις 10 τελευταίες διοργανώσεις μπορεί κανείς να τον χαρακτηρίσει Ευρωπαϊκή...υπόθεση. Εξάλλου, από τις 10 κατακτήσεις οι έξι είχαν ως...«μέντορα» έναν Ευρωπαίο προπονητή.
Φέτος ωστόσο, πιθανώς το σερί να «μεγαλώσει» αφού το Καμερούν και η Νιγηρία, δύο εκ των φαβορί για την κατάκτηση του θεσμού, έχοντας στο «τιμόνι» τους δύο Ευρωπαίους προπονητές έχουν αρκετές πιθανότητες να κατακτήσουν το ολόχρυσο τρόπαιο της διοργάνωσης. Τα «λιοντάρια» βρίσκονται υπό τις οδηγίες του Κλάρενς Ζέεντορφ, ενώ οι «σούπερ αετοί» θα έχουν στον πάγκο τους τον Γερμανό τεχνικό, Γκέρνοτ Ρορ.
Μαρίνος Πάντζης