SOS! Αναζητείται το πράσινο στην Αγγλία...
Μπορεί το πράσινο να είναι ένα πολύ φορεμένο χρώμα στις φανέλες των ομάδων, όμως στην Αγγλία είναι είδος προς εξαφάνιση. Ελάχιστες είναι οι ομάδες στο «νησί» που το έχουν επιλέξει και μάλιστα αγωνίζονται στις χαμηλότερες κατηγορίες. Είναι τυχαίο άραγε το γεγονός ή μήπως οι Βρετανοί σνομπάρουν το χρώμα της φύσης;
Η Πρέμιερ Λιγκ φιλοξενεί ομάδες με μπλε, κόκκινο, άσπρο, κιτρινόμαυρο, ασπρόμαυρο, μπορντό, λευκό αλλά.. το πράσινο είναι σαν «κόκκινο πανί». Ανάμεσα σε περίπου 5.300 συλλόγους της χώρας, λιγότεροι από 60 (κυρίως χαμηλών και ερασιτεχνικών κατηγοριών) έχουν ντυθεί με το πράσινο χρώμα!
Τα αίτια που το πράσινο λειτουργεί ως ανεπιθύμητο χρώμα δεν κρύβουν κάποιου είδους αισθητικής άποψης αλλά κρύβονται σε ιστορικά στοιχεία. Πρώτος και βασικός λόγος είναι η διαμάχη μεταξύ των Άγγλων και των Ιρλανδών, απόγονων των Κελτών, που ξεκινά το 1167 όταν ο βασιλιάς της Αγγλίας, Ερρίκος Β’ πραγματοποίησε την πρώτη απόβαση στο «σμαραγδένιο νησί». Από τότε οι δυο χώρες μπλέχτηκαν σε μια σκληρή διαμάχη που κρατάει μέχρι και σήμερα.
Στις αρχές του 17ου αιώνα το πράσινο ταυτίστηκε με τον ιρλανδικό εθνικισμό. Η πράσινη σημαία με την παραδοσιακή γαελική άρπα έγινε το σύμβολο των αντιφρονούντων που οργάνωσαν την επανάσταση του 1798 ζητώντας την ανεξαρτησία της χώρας. Το πράσινο μάλιστα ενσωματώθηκε στην επίσημη σημαία του κράτους όταν απέκτησε το 1922 την ανεξαρτησία του και έχει καθιερωθεί ως εθνικό τους χρώμα.
Όταν μετά το 1860 άρχισαν να γεννιούνται οι πρώτες ποδοσφαιρικές ομάδες στην Αγγλία, η διαμάχη φούντωσε ξανά με την ίδρυση της «Αδελφότητας των Φενιανών» στην Αμερική, από Ιρλανδούς μετανάστες που είχαν βρει εκεί καταφύγιο. Η αδελφότητα απλώθηκε στην Ιρλανδία και σύντομα οι Άγγλοι προχώρησαν στην σύλληψη των ηγετών της, δυναμιτίζοντας την ατμόσφαιρα και προκαλώντας αντιδράσεις και εξεγέρσεις που τόνωσαν το μίσος ανάμεσα στους δύο λαούς.
Οι συντηρητικοί και αυστηροί Άγγλοι είχαν επομένως έναν σοβαρό λόγο να σνομπάρουν το χρώμα που παρέπεμπε στους αποστάτες ταραχοποιούς Ιρλανδούς. Όπως ήταν λογικό τα πρώτα ποδοσφαιρικά κλαμπ της χώρας δεν γινόταν να επιλέξουν το πράσινο που θύμιζε τόσο πολύ την εχθρική Ιρλανδία και στράφηκαν στα παραδοσιακά, για τους Άγγλους χρώματα, το κόκκινο που συμβολίζει την δύναμη, το μπλε που είναι της παράδοσης και το λευκό που είναι του τόπου τους αλλά συμβολίζει και την άμιλλα.
Ένας ακόμη λόγος, ιδιαίτερα προληπτικός θα λέγαμε, είναι η κακοτυχία! Το πράσινο έχει χαρακτηριστεί ως «γκαντέμικο» χρώμα (καλή δικαιολογία για μια ομάδα που δεν τα πηγαίνει καλά). Η Πίτερμπορο Γιουνάιτεντ ξεκίνησε το 1934 φορώντας πράσινα, όμως μετά από τρία χρόνια, το 1937, οι φίλαθλοι της ομάδας διαμαρτυρήθηκαν και απαίτησαν να αλλάξουν σε μπλε γιατί το θεωρούσαν γρουσούζικο. Η διοίκηση της ομάδας απάντησε λέγοντας: «Πληρώστε μας για μπλε εμφανίσεις και θα φοράμε μπλε εμφανίσεις!» Έτσι η Πίτερμπορο έχει από τότε ως βασικά χρώματα το μπλε και το λευκό.
Το 1878 η Νιούτον Χιθ διάλεξε το πράσινο χρώμα, αν δεν σας λέει κάτι το όνομα της ομάδας είναι γιατί πρόκειται για την γνωστή σε όλους Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ που «μεταλλάχθηκε» το 1902 (σε όνομα και εμφάνιση) όταν έφτασε πολύ κοντά στην χρεοκοπία. Τότε εμφανίστηκε ο Τζον Χένρι Ντέιβις και σε συνεννόηση με τον αρχηγό της ομάδας Χάρρυ Στάφορντ κινητοποίησαν μερίδα επιχειρηματιών για να σώσουν την ομάδα. Όταν ξεκίνησε ο σύλλογος είχε μια αντικομφορμιστική χροιά, μιας και ιδρύθηκε από εργάτες του σιδηρόδρομου, ενώ η πλειονότητα των ομάδων τότε ανήκαν στην ανώτερη αγγλική τάξη. Ίσως αν λάβουμε υπόψιν τις ρίζες της ομάδας να καταλάβουμε και την επιλογή του αντιφατικού πράσινου.
Η Πλίμουθ Αργκάιλ (1886) είναι μια ομάδα που βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα της Αγγλίας και ανέκαθεν διατηρούσε έναν εσωστρεφή χαρακτήρα, ενώ διαφοροποιούνταν αισθητά από τις παραδόσεις τη υπόλοιπης χώρας. Το πράσινο είναι το χρώμα-σύμβολο του κλαμπ που λειτουργεί και ως ειδοποιός διαφορά του. Ο «Πράσινος Στρατός», το παρατσούκλι που τους συνοδεύει, είναι περήφανος για το χρώμα τους και το επιλέγουν πιστά σε κάθε εμφάνιση τους. Επιπλέον, για πάνω από 90 χρόνια, η Πλίμουθ ήταν η μοναδική ομάδα που δεν χρειαζόταν δεύτερη εμφάνιση (εκτός έδρας), καθώς δεν υπήρχε καμιά άλλη ομάδα με το ίδιο χρώμα.
Φυσικά υπάρχει και η Νόριτς Σίτι (1902). Το πράσινο χρώμα είναι ωστόσο καθαρά συμπληρωματικό μιας και το κίτρινο είναι εκείνο που ξεχωρίζει λόγω των καναρινιών που έφεραν τον 16ο αιώνα στην πόλη οι Φλαμανδοί πρόσφυγες. Ακόμη η Γέοβιλ Τάουν ΦΚ (1895) είναι μέσα στις λίγες ομάδες που μπορεί να καμαρώνει για το πράσινο χρώμα, αν και τα περισσότερα χρόνια που βρισκόταν στις ερασιτεχνικές κατηγορίες επίλεγε συχνά εμφανίσεις σε κίτρινο και λευκό.
Το ταμπού με το πράσινο χρώμα φαίνεται να έχει ξεπεραστεί εδώ και αρκετές δεκαετίες, μιας και τα περισσότερα απ’ τα μεγάλα κλαμπ της Αγγλίας όπως η Λίβερπουλ, η Τσέλσι, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, η Νιούκασλ και η Άρσεναλ έχουν φορέσει ως δεύτερη φανέλα την πράσινη. Βέβαια για του λόγου το αληθές αν σκεφτούμε ότι ο αγωνιστικός χώρος είναι πράσινος δεν είναι και ότι καλύτερο για το μάτι 10 ποδοσφαιριστές να τρέχουν φορώντας πράσινο.. αλλά περί ορέξεως που λένε..
Ευτυχία Γιαπουτζή
