Αν στο έλεγε ο Κρόιφ, ακόμα και αν ήταν τρελό, σκεφτόσουν πως γίνεται!
Εννιά χρόνια χωρίς τον Κρόιφ συμπληρώθηκαν στις 24 Μαρτίου και το τι άφησε πίσω του ως κληρονομιά στο ποδόσφαιρο δεν συνοψίζεται σε λίγες λέξεις. Στις αιώνιες κουβέντες για τον καλύτερο που πέρασε ποτέ (μια συζήτηση που πάντα έβρισκα αφόρητα βαρετή) όλοι βάζουν παραμέτρους. Μόνο που για τον Κρόιφ δεν υπάρχει μέτρο σύγκρισης! Επειδή τα δικά του ποδοσφαιρικά χνάρια έμειναν και πολύ πιο μετά στο χώρο από τη μέρα που σταμάτησε να παίζει! Άλλωστε, ούτε Μουντιάλ πήρε, ούτε δεκάδες τίτλους. Ο Κρόιφ ήταν όμως ο προφήτης της θρησκείας ενός "άλλου" ποδοσφαίρου! Γράφει ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος
Υπάρχει για μένα η εποχή προ-Κρόιφ και μετά-Κρόιφ στο ποδόσφαιρο. Είναι εκείνη που ουσιαστικά τελείωνε τότε που εμφανίστηκε ο Άγιαξ του Μίχελς και του Κρόιφ και η τηλεόραση ήταν ασπρόμαυρη και έβαζε χρώμα στη ζωή μας μετά.
Η παρουσία του βοήθησε τον ιδιοφυή Ρίνους Μίχελς να κάνει πράξη τη θεωρία της κατάργησης των κλισέ και των θέσεων κάτι που καθόρισε το ποδόσφαιρο που θα βλέπαμε μισό και πλέον αιώνα αργότερα!
Όταν κάποτε αυτός ο «Πυθαγόρας με τα ποδοσφαιρικά παπούτσια» (όπως τον χαρακτήρισε η τεράστια φυσιογνωμία της αγγλικής δημοσιογραφίας, ο Ντέιβιντ Μίλερ) μπήκε ως νεαρό παιδί στο γήπεδο και διέλυσε την πρωταθλήτρια Αγγλίας, Λίβερπουλ με 5-1 το 1966, ο αείμνηστος Μπιλ Σάνκλι σχολίασε πως ήταν σαν να πετροβολάνε τον άνεμο, όταν τον μαρκάρουν οι αμυντικοί του!
Η εικόνα του να καθοδηγεί τους συμπαίκτες του μέσα στο γήπεδο με ατέλειωτες χειρονομίες σαν ένας έξτρα προπονητής έχουν περάσει στο πάνθεον των μοναδικών στιγμών γιατί ποτέ μέχρι τη δική του εμφάνιση ένας σταρ δεν ενδιαφέρονταν για το σύνολο παρά μόνο για τον εαυτό του!
Πουθενά δεν θα βρείτε εικόνες με τον Πελέ, τον Ντι Στέφανο, τον Πούσκας, τον Γκαρίντσα και τον Εουσέμπιο να λένε σε έναν εξτρέμ πού να πάει για να πάρει την πάσα ή σε έναν φορ πώς να περιμένει ή πότε να κάνει κούρσα για να δεχτεί τη μπαλιά!
Το φοβερό είναι ότι δεν συνέβη ούτε μετά τον δικό του ερχομό. Δεν το έκανε ο Μπεκενμπάουερ, αν και ήταν ο κοντινότερος σε αυτό το ρόλο που το προσπάθησε, ούτε ο Κίγκαν, ούτε ο Νταλγκλίς, ούτε ο Πλατινί, ούτε ο Ρουμενίγκε, εννοείται ούτε ο Μαραντονα ή ο Ματέους, ο Φαν Μπάστεν, ο Ρομαριο.
Το ποδόσφαιρο πρέπει να προσδιορίζεται λοιπόν από προ και μετά Κρόιφ εποχές! Ή για να ακριβολογούμε απο προ και μετά ιδεολογία Κρόιφ όπως πολύ σωστά λένε στη Καταλωνία!
Εννοείται πως δεν ήταν εύκολος χαρακτήρας και ερχόταν εύκολα σε συγκρούσεις! Όμως ακριβώς επειδή είχε αυτή την έντονη προσωπικότητα μπορούσε να επιβάλλεται σε εξίσου έντονους χαρακτήρες! Πάρτε για παράδειγμα τον Στόιτσκοφ και τον Ρομαριο και πώς αν και… σκοτωνόταν μαζί τους, έκαναν αυτό που ήθελε και τον αποθέωναν!
Για μένα που είχα τη τύχη να τον γνωρίσω από κοντά μέσα από δύο δικούς του φίλους, τον παλιό συμπαίκτη του στον Άγιαξ, Βιμ Σουρμπίρ και τον Ολλανδό δημοσιογράφο και στενό του συνεργάτη, Κέες Γιάνσμα, αυτό που με εντυπωσίασε στις φορές που βρεθήκαμε ήταν η μόνιμη διεργασία του μυαλού του για το τί μπορεί να γίνει σήμερα στο ποδόσφαιρο!
Η πρόσκληση στα γενέθλιά του που έκανε στην πλατεία Αβησσυνίας, στην Αθήνα, ήταν για αυτό το μικρό παιδί που κάποτε τον χάζευε στην τηλεόραση κάτι σαν όνειρο!
Ο Κρόιφ κέρδισε ακόμα περισσότερο την εκτίμηση μου όταν τον γνώρισα, κάτι που δεν συμβαίνει συχνά με τους παιδικούς μας ήρωες, γιατί
δεν στεκόταν στο τι έγινε κάποτε και τι ωραία που ήταν τα πράγματα όταν έπαιζε ή προπονούσε, αλλά τι γίνεται τώρα!
Αυτό σπάνια συμβαίνει στους πολυ πετυχημένους! Η αναπόληση του τι έγινε κάποτε είναι ένα δυνατό συναίσθημα για να ξεπεραστεί!
Ο Κρόιφ δεν έμενε ποτέ στην επιφάνεια του ποδοσφαίρου, αλλά όπως οι μεγάλοι εξερευνητές, έμπαινε στην ουσία! Επίσης, όπως ο Σερ Έντμουντ Χίλαρι ανέβηκε στο Έβερεστ "γιατί ήταν εκεί", έτσι και ο Κρόιφ μπόρεσε να πάει το ποδόσφαιρο στο μέλλον, απλά γιατί δεν μπορούσε στο ολλανδικό ατίθασο μυαλό του να δεχτεί πως το γήπεδο είναι αμετάβλητος χώρος σε διαστάσεις!
Όταν έχεις μπάλα στα πόδια πρέπει να μεγαλώνεις τον χώρο αλλά όταν την χάνεις να τον μικραίνεις ώστε ο αντίπαλος να μην μπορεί να την κυκλοφορήσει!
Σήμερα όλοι το ξέρουν και όλοι το κάνουν, αλλά στα 70's έμοιαζε με την ανακάλυψη του τηλεφώνου!
Ο απόλυτος απόστολός του υπήρξε ο Πεπ, αλλά και ο Λουίς Ενρίκε. Και επίσης αυτός άλλαξε όλο τον τρόπο σκέψης που είχε το ισπανικό ποδόσφαιρο, το οποίο σε επίπεδο εθνικών ομάδων ήταν σε απόλυτα loser επίπεδο, για να μετεξελιχθεί από το 2008 και μετά σε μία μηχανή τίτλων.
Όταν στις πρώτες του μέρες στην Μπαρτσελόνα ως προπονητής βγήκε για μπύρες με κάποιους φίλους και παλιούς συμπαίκτες, αποκάλυψε πως ήθελε να παίζει πια μόνιμα η ομάδα του χωρίς σέντερ φορ και με αμυντικούς που να ειναι και χαφ. Ο τότε βοηθός του και παλιός συμπαίκτης του, Ρεσάκ, πιστεύοντας ότι τα λέει επηρεασμένος από το αλκοόλ, έμεινε έκπληκτος όταν τον είδε να το υιοθετεί στην προπόνηση.
Αλλά όπως πολυ αφοπλιστικά έχει παραδεχτεί, "έμοιαζε τρελό, αλλά όταν στο λέει ο Κρόιφ λες πως γίνεται"!
Αυτή ήταν η ικανότητά του, που κάποιοι την λένε απλά χάρισμα!
Μιλώντας πριν χρόνια με τον άνθρωπο με τον οποίο έκανε στον Άγιαξ το πέναλτι-πάσα το 1983, τον Δανό, Όλσεν, άκουσα κάτι που περιελάμβανε όλη την προσωπικότητα του Κρόιφ.
"Οταν το άκουσα ήμουν προβληματισμένος. Δεν ξέρω Γιόχαν, του είπα, μου μοιάζει τρελό. Με κοίταξε και ξαφνικά ένιωσα μια σιγουριά. Είναι απλό μην σε απασχολεί, μαζί θα το κάνουμε άλλωστε! Και τότε σκέφτηκα, ναι, το λέει ο Κρόιφ, φυσικά και γίνεται!"
Ο αείμνηστος Βιμ Σουρμπίρ (ο κορυφαίος ακραίος μπακ που έβγαλε το ολλανδικό ποδόσφαιρο) που μεγάλωσε μαζί με τον Κρόιφ και δέθηκαν επειδή ήταν και οι δυο ορφανοί από πατέρα, μου έλεγε ένα βράδυ πως ο Κρόιφ είχε την μοναδική ικανότητα για σπουδαίο άνθρωπο να μην σε κάνει να νιώθεις μειονεκτικά δίπλα του, αλλά αντίθετα να αποκτάς αυτοπεποίθηση και να πιστεύεις πως όλα είναι δυνατά!
Ο Γιόχαν Κρόιφ κατόρθωσε να ειναι το ποδόσφαιρο ένα έργο τέχνης για να δημιουργούνται οι συνθήκες προκειμένου οι σπουδαίοι παίκτες να μπορούν να εκφράζονται πάνω στο χορτάρι! Υπάρχουν μεγάλοι ποδοσφαιριστές και προπονητές. Μερικοί κατάφεραν να γίνουν και τα δυο. Ο Γιόχαν, ωστόσο, είναι μοναδικός, γιατί το ποδόσφαιρο δεν θα ήταν αυτό που είναι σήμερα σε όλο τον κόσμο αν οι δικές του ιδέες δεν επικρατούσαν σε μια εποχή που το αποτέλεσμα πήγαινε να γίνει ο μόνος αυτοσκοπός.
Και αυτό το λες ως τη μεγαλύτερη κληρονομιά του Κρόιφ στο άθλημα που επηρέασε όσο κανείς άλλος!
