Βουνό από ψέματα για να κρυφτεί πίσω τους η ανικανότητα!
Τελικά χρειάστηκε να περάσουν 23 χρόνια για να μάθουμε την αλήθεια. Μία σκληρή και αμείλικτη αλήθεια σχετικά με τη μεγαλύτερη τραγωδία του αγγλικού ποδοσφαίρου, που για χρόνια ήταν πνιγμένη μέσα στις ακαθαρσίες των ψεμάτων που επινόησαν δειλά ανθρωπάκια για να καλύψουν την ανικανότητά τους! Γράφει ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος.
Οι οικογένειες των θυμάτων του Χίλσμπορο μπορούν πια να αισθάνονται, έστω και εν μέρει, δικαιωμένες. Από τις 15 Απριλίου του 1989, όταν 96 οπαδοί της Λίβερπουλ έχασαν (εντελώς άδικα και αναίτια) τη ζωή τους στον ημιτελικό του Κυπέλλου κόντρα στη Νότιγχαμ Φόρεστ, οι φωνές ήταν πολλές για να ανοίξει ο φάκελος και να χυθεί άπλετο φως σε αυτή την τραγωδία. Για χρόνια όλοι καταλάβαιναν πως δεν δόθηκε ποτέ στη δημοσιότητα η πλήρης εξιστόρηση του τι συνέβη δεκαπέντε λεπτά μετά τις τρεις το μεσημέρι σε ένα ηλιόλουστο γήπεδο όπου οι φίλοι της Λίβερπουλ συνέρρεαν για να δουν ένα ματς. Τα γεγονότα που ξετυλίχτηκαν αστραπιαία και οδήγησαν σε εκατόμβη νεκρών υπήρχε η περιρρέουσα αίσθηση πως συγκαλύφτηκαν και έγινε προσπάθεια να χειραγωγηθούν στοιχεία, ώστε να μετριαστεί η κακή εικόνα προς το κοινό για την αργοπορημένη αντίδραση της αστυνομίας και των σωστικών αρχών.
Η εύκολη δικαιολογία που δόθηκε από την αστυνομία και υιοθετήθηκε από την κυβέρνηση τότε, ήταν πως έφταιγαν οι μεθυσμένοι οπαδοί! Μάλιστα τις πρώτες δύο μέρες η φημολογία αυτή οδήγησε σε ατόπημα και τον τότε πρόεδρο της ΟΥΕΦΑ, τον Γάλλο Ζακ Ζορζ, που αποκάλεσε «ζώα» τους φίλους της Λίβερπουλ και τους Αγγλους γενικότερα και αναγκάστηκε να συμμαζεύει τα ασυμμάζευτα 48 ώρες μετά το συμβάν, όταν η αλήθεια είχε αρχίσει να δημοσιοποιείται!
Η επιτροπή λοιπόν που συστάθηκε για να δει τα καινούρια στοιχεία, τα οποία δεν είχαν έως τώρα έρθει στη δημοσιότητα, παρουσίασε χθες το πόρισμα των 394 σελίδων που προκύπτουν από ενδελεχή έρευνα 450.000 αδημοσίευτων ντοκουμέντων! Μέσα από τα νέα αυτά στοιχεία φαίνεται πως η αστυνομία όχι μόνο δεν έκανε τη δουλειά της σωστά, αλλά συνωμότησε για να αλλοιωθούν βασικά στοιχεία στις καταθέσεις.
Σαφώς το χειρότερο που βγαίνει στο φως είναι η συνωμοσία των ιατροδικαστών με την αστυνομία, προκειμένου να δοθεί ως κοινή αιτία θανάτου η ασφυξία και καταληκτικός χρόνος όλων η ώρα 3:15 μ.μ., γεγονός που δεν ισχύει. Φαίνεται πως και έπειτα από αυτό το χρονικό σημείο ένας αριθμός των νεκρών (τουλάχιστον 41) ζούσε ακόμη, και μάλιστα «για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα», πράγμα που αποδεικνύει πως αν υπήρχε σωστή κινητοποίηση των αρχών και των σωστικών συνεργείων αρκετοί θα είχαν γλιτώσει!
Πολλοί οπαδοί εκείνη την εποχή έκαναν λόγο για παραποίηση στοιχείων σε καταθέσεις και μερικοί έγκριτοι δημοσιογράφοι είχαν γράψει κατά καιρούς πως επιχειρήθηκε συγκάλυψη των ευθυνών της αστυνομίας του Νότιου Γιορκσάιρ. Τα ντοκουμέντα αποτελούν αδιάψευστο μάρτυρα πως 164 καταθέσεις αστυνομικών παραποιήθηκαν προκειμένου να αφαιρεθούν «δυσμενή σχόλια σχετικά με τη δουλειά των αστυνομικών αρχών» και σε 116 από αυτές οι αλλοιώσεις ήταν τόσες που κυριολεκτικά παραποιείτο η ιστορία!
Τεράστια ευθύνη υπάρχει και για τις υγειονομικές υπηρεσίες, αφού τα ασθενοφόρα δεν έφτασαν έγκαιρα και μερικά μάλιστα δεν πλησίασαν καν στον τόπο του δράματος, επειδή είχαν πληροφορηθεί λανθασμένα από την αστυνομία πως υπάρχουν επεισόδια ανάμεσα σε μεθυσμένους οπαδούς!
Ηταν ακόμη ένα ψέμα που για μεγάλο διάστημα κίτρινες φυλλάδες τύπου «SUN» έκαναν σημαία για να επιρρίψουν ευθύνες στους οπαδούς, όπως το περιβόητο πρωτοσέλιδο με τίτλο «THE TRUTH», που μόνο την αλήθεια δεν έγραφε, περιγράφοντας ένα σωρό ψεύτικα γεγονότα! Η χθεσινή συγγνώμη τού τότε διευθυντή της «SUN», Κέλβιν Μακένζι, απλά ήρθε ως επιβεβαίωση ενός κοινού μυστικού, για το πώς εκείνες τις μέρες, στον βωμό μερικών χιλιάδων φύλλων παραπάνω, η αλήθεια είχε κάτσει στον πάγκο και τη θέση της στον αγωνιστικό χώρο τής (ο Θεός να την κάνει) ενημέρωσης είχε πάρει η υπερβολή και ο κιτρινισμός!
Τα λεγόμενα επί χρόνια από πλευράς αστυνομίας, ότι το αλκοόλ και η επιθετικότητα των οπαδών έπαιξαν ρόλο στη ροή των καταστροφικών γεγονότων, καταρρίφτηκαν σαν χάρτινοι πύργοι από το πόρισμα της επιτροπής όπως και το επιχείρημα ότι η καθυστερημένη άφιξη πολλών χωρίς εισιτήρια στην εξέδρα Leppings Lane οδήγησε στο δυστύχημα. Η έρευνα καταρρίπτει τον μύθο και εξηγεί πώς οι οπαδοί δεν είχαν καμία συμμετοχή στην τραγωδία! Τεκμηριώνεται επίσης κάτι που αποτελεί κοινό μυστικό στο Μερσεϊσάιντ, πως η τότε πρωθυπουργός Μάργκαρετ Θάτσερ είχε εκφράσει την ανησυχία της στο υπουργικό συμβούλιο, για την πρώτη έρευνα ύστερα από την τραγωδία και η οποία περιείχε «καταστροφική κριτική της αστυνομίας», συνεπώς έπρεπε να περιοριστεί η έκταση δημοσιότητας.
Για την πολη του Λίβερπουλ η χθεσινή δημοσιοποίηση αυτού του πορίσματος ξύπνησε μνήμες. Την περίμεναν χρόνια αλλά κακά τα ψέματα, ποτέ δεν είναι ευχάριστο να ξύνεις πληγές. Επειτα από 23 χρόνια, με τους οπαδούς να απαιτούν επί σειρά ετών «justice for the 96», δικαιοσύνη για τους 96 που χάθηκαν άδικα εκείνο το απόγευμα, το βέβαιο είναι πως η πόλη ανασαίνει καλύτερα. Για πάρα πολύ μεγάλο διάστημα συκοφαντήθηκαν μία ομάδα και μία πόλη, προκειμένου ανίκανοι κρατικοί λειτουργοί να κρυφτούν πίσω από βουνό με ψέματα για να γλιτώσουν. Με ενοχλεί αφάνταστα να σκέφτομαι πως άνθρωποι ζούσαν για πολλή ώρα ύστερα από το δυστύχημα και θα μπορούσαν να επιζήσουν αν κάποιοι έκαναν τη δουλειά τους σωστά, ωστόσο τουλάχιστον οι ψυχές τους μπορεί πια να αναπαύονται εν ειρήνη. Εστω και με τεράστια καθυστέρηση ετών, οριστικά και αμετάκλητα αίρεται και η παραμικρή αμφιβολία για το αν είχαν την παραμικρή ευθύνη για τα μοιραία γεγονότα.
Μία ολόκληρη πόλη θρήνησε πριν από 23 χρόνια βουβά για τους αδικοχαμένους. Εικόνες που στην Ελλάδα πολύ φοβάμαι πως δεν θα δούμε ποτέ εξελίχτηκαν και τότε με ενωμένες την «κόκκινη» και την «μπλε» πλευρά της πόλης και φυσικά και χθες. Η επίσημη Έβερτον σε προθήκη τής μπουτίκ της είχε μία μπλε φανέλα με το νούμερο 96! Ο Γουέιν Ρούνεϊ εξέφρασε στο twitter την άποψη πως είναι ντροπή αυτό που συνέβη και οι υπεύθυνοι της συγκάλυψης πρέπει να τιμωρηθούν! Αυτά βλέπεις και σε πιάνει θλίψη!
Εκείνη η τραγωδία άλλαξε μια για πάντα τον τρόπο που η Βρετανία θα αντιμετώπιζε πια το ποδόσφαιρο ως προϊόν. Ο,τι βλέπουμε σήμερα είναι το αληθινό μάθημα που έγινε από όλους βίωμα και αποτελεί την κληρονομιά που άθελά τους άφησαν ως παρακαταθήκη πίσω τους οι 96 ψυχές που διαβήκαν τις πύλες του Αδη εκείνο το μοιραίο μεσημέρι. Όσο για τους ενόχους, ξεσκεπάστηκαν και είναι και αυτό ένα βάρος λιγότερο για όλους. Η συγγνώμη του Ντέιβιντ Κάμερον χθες ήταν ειλικρινής. Άλλωστε επί των ημερών του προχώρησε επιτέλους το δίκαιο αίτημα να ανοίξει ο φάκελος της τραγωδίας! Φυσικά δεν αποτελεί συγχωροχάρτι για μία ολόκληρη κυβέρνηση και μία ολόκληρη εποχή, αυτό που έγινε. Ούτε για τις κίτρινες φυλλάδες όπως η «SUN». Το τι άλλες ενέργειες θα γίνουν από εδώ και πέρα κανείς δεν ξέρει, αλλά το σωστό θα ήταν όλοι οι υπεύθυνοι να προσαχθούν στη δικαιοσύνη.
Εκείνο που θυμούνται πάντως, διαχρονικά, στο Μερσεϊσάιντ είναι τα λόγια του αείμνηστου Τζον Κένεντι: «Να συγχωρείς τους εχθρούς σου, αλλά ποτέ μην ξεχνάς τα ονόματά τους».